پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شمارهها | 1,139 |
| تعداد مقالات | 9,775 |
| تعداد مشاهده مقاله | 17,922,227 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,527,653 |
«جهتشدگی» در فارسی: مطالعۀ موردی «طبیعتواژهها» بر اساس دستوریشدگی | ||
| فصلنامه علمی - پژوهشی زبانشناسی اجتماعی | ||
| مقاله 6، دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 13، دی 1399، صفحه 65-77 اصل مقاله (1.04 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/il.2021.53846.1381 | ||
| نویسندگان | ||
| شکوفه جعفری1؛ شادی داوری* 2؛ رویا صدیق ضیابری3 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبانشناسی همگانی، گروه زبانشناسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران | ||
| 2دانشآموختۀ دکتری زبانشناسی همگانی، دانشگاه علوم پزشکی تهران | ||
| 3استادیار زبانشناسی همگانی، گروه زبانشناسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران | ||
| چکیده | ||
| زبان با استفاده از منابع عینی مانند اندامواژهها، طبیعتواژهها و برخی افعال مفاهیم جهتی مانند بالا، پایین، شمال، جنوب و جز آن را، که مفاهیمی انتزاعی هستند، رمزگذاری میکند. زبان با استفاده از منابع عینی مانند اندامواژهها، طبیعتواژهها و برخی افعال- مفاهیم جهتی -مانند بالا، پایین، شمال، جنوب و امثالهم که مفاهیمی انتزاعی هستند- را رمزگذاری میکند. در این پژوهش، فرآیند تحول منابع واژگانی به واژههایی که بر مفاهیم جهتی دلالت دارند، جهتشدگی نامیده میشود. در جهتشدگی منابع واژگانی که بر مصداقهای عینی در طبیعت دلالت دارند و جزئی از جغرافیای فرهنگی-اجتماعی قلمداد میشوند، یعنی به فرهنگ و زندگی اجتماعی بشر در رابطه با زمین مربوط میشوند، برای درک بیشتر و از رهگذر بسط استعاری برای رمزگذاری جهتهای نسبی، اصلی و استعاری به کار میروند. پژوهش حاضر به بررسی جهت شدگی در فارسی بر اساس رویکرد هاینه (1997) پرداختهاست. و برای تعیین ابعاد جهتشدگی، یا تعیین میزان تحولات معنایی، تصریفی–نحوی و آوایی منابع از انگارۀ داوری و نغزگوی کهن (1396؛ 2017) بهره جستهاست. در این پژوهش از کتب نظم و نثر، ضرب المثل، رمان، روزنامه و تارنماها برای جمع آوری دادها استفاده شدهاست. بازۀ زمانی دادهها شامل دورۀ باستان، میانه تا فارسی امروز است. نتایج نشان میدهد زبان فارسی در دورههای مختلف از طبیعتواژههای آسمان، هوا، بام و جزآن برای بیان جهتهای اصلی، نسبی و استعاری استفاده کرده و منابع واژگانی مذکور، نهایتاً متحمل درجۀ دوم دستوریشدگی شدهاند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| جهتواژه؛ طبیعتواژه؛ جغرافیای فرهنگی/اجتماعی؛ دستوری-شدگی؛ جهت شدگی؛ فارسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Directionization in Persian: A Case Study of Landmark Terms Based on Grammaticalization | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Shokoofe Jafari1؛ Shadi Davari2؛ roya sedigh3 | ||
| 1PhD Candidate in General Linguistics, Department of Linguistics, Shahroud Branch, Islamic Azad University, Shahroud, Iran | ||
| 2PhD in General linguistics, Tehran Medical Science University | ||
| 3Assistant Professor of General Linguistics, Department of Linguistics, Shahroud Branch, Islamic Azad University, Shahroud, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Language encodes abstract concepts like points of spatial orientations including above, down, back and the like by means of such concrete domains as organ words, nature words, and some verbs. In this research, the process of changing these objective sources into spatial oriention is called directionization. Directionization of lexical sources which refers to concrete examples in nature and are considered part of socio-cultural geography, or in other words, related to human culture and social life in relation to the earth, are used for further understanding and, to encode relative, principal, and metaphorical directions through metaphorical expansion. The present study investigates directionization in Persian based on Heine's (1997) approach, and Davari and Naghzgouy Kohan's (2017; 2017) model was used to determine the dimensions of directionization, or the extent of semantic, morpho-syntactic and phonetic changes of sources. The data were collected from poetry and prose books, proverbs, novels, newspapers and websites. The time span includes Old, Middle and Modern Persian. Results indicate that Persian uses landmark terms such as sky, air, roof and alike for expressing geographical, relative and metaphorical directions, and the mentioned lexical sources have finally suffered a second degree of grammaticalization. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Orientation terms, Landmark terms, Cultural /Social geography, Grammaticalization, Directionization, Persian, Sociolinguistics | ||
| مراجع | ||
|
آسانا، جاماسب جی دستور و منوچهر جی جاماسب (1391). متنهای پهلوی. پژوهش سعید عریان. تهران: نشر علمی.
آموزگار، ژاله (1396). از گذشتههای ایران. تهران: معین.
داوری، شادی و مهرداد نغزگوی کهن (1396). افعال معین در زبان فارسی: رویکرد دستوریشدگی. تهران: نشر نویسه پارسی.
مکنزی، دیوید نیل (1391). فرهنگ کوچک پهلوی. مترجم: مهشید میرفخرایی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
عبدی، ایران و مهرداد نغزگوی کهن (1398). مکان یابی در زبان فارسی .دو فصلنامۀ علم زبان، دورۀ 6، شمارۀ 9، 119-148.
Davari, S., & Naghzguy-Kohan, M. (2017). The grammaticalization of progressive aspect in Persian. In: K. Hengeveld, H. Olbertz, & H. Narrog (Eds.), The grammaticalization of tense, aspect, modality and evidentiality: A functional perspective. Berlin/Boston: Walter de Gruyter. Heine, B. (1997). Cognitive foundation of grammar. New York: Oxford University Press. Heine, B., Claudi, U., & Hunnemeyer, F. (1991). Grammaticalization: A conceptual framework. Chicago: University Of Chicago Press. Hopper, P., & Traugott, E. (2003). Grammaticalization. Cambridge: Cambridge University Press. Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Metaphores we live by. Chicago: University of Chicago Press. Svorou, S. (1994). Grammar of space. (Typological studies in language, 25.) Amsterdam: John Benjamins. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 499 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 308 |
||