![سامانه مدیریت نشریات علمی دانشگاه پیام نور](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,138 |
تعداد مقالات | 9,757 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,861,631 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,473,856 |
نقش سیاست گذاری های دولت در تقویت پیوندهای شهری – روستایی و تأثیر آن بر تحولات ساختاری - کارکردی مساکن روستایی شهرستان مریوان | ||
برنامه ریزی توسعه کالبدی | ||
دوره 8، شماره 1 - شماره پیاپی 21، خرداد 1400، صفحه 29-50 اصل مقاله (1.53 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/psp.2021.51152.2253 | ||
نویسندگان | ||
عبدالحمید نظری* 1؛ شاه بختی رستمی1؛ مصطفی طالشی2؛ مسعود خوران3 | ||
1دانشیار گروه جغرافیا، پیام نور | ||
2دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور | ||
3دانشجوی دکتری تخصصی برنامه ریزی روستایی - تحصیلات تکمیلی پیام نور تهران | ||
چکیده | ||
در مطالعات جغرافیایی بر مبنای نگرش سیستمی، هر ناحیه جغرافیایی بمنزله سیستم باز تلقی میشود که روستاها و شهرها به عنوان دو جزء اصلی نظام سکونتگاهی دارای ساختار و کارکردهایی هستند که بهواسطه اثر متقابل محیط طبیعی و گروههای انسانی تکوین مییابند. این ساختار و کارکردها در شهرستان مریوان به دلیل دخالت و سیاستگذاریهای دولت که در قالب برنامههای عمران روستایی و بازسازی پس از جنگ تحمیلی(گسترش شبکههای ارتباطی)، ایجاد امنیت و تقویت بنیانهای اقتصادی(گشایش بازارچههای مرزی غیر رسمی) انجام گرفت، دستخوش تغییرات زیادی قرار گرفته است. این مقاله با هدف بررسی تأثیر سیاستگذاریهای مذکور در تحولات ساختی– کارکردی مسکن روستایی انجام گرفت. روش انجام پژوهش از حیث هدف از نوع کاربردی و از حیث ماهیت توصیفی– تحلیلی و از لحاظ روششناسی متکی بر رویکرد اثباتگرایی است. جامعه آماری آن را خانوارهای ساکن در 121 روستای بالای 20 خانوار (سرشماری 1395) شهرستان مریوان تشکیل میدهد. تعیین حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران در دو مرحله صورت گرفت. نخست 52 روستا به روش نمونهگیری خوشهای و متناسب با سهم حوزههای غربی و شرقی شهرستان به ترتیب 27 و 24 آبادی انتخاب شد. سپس از کل 6305 خانوار ساکن ، 307 خانوار تعیین و به روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شد. مقایسه نتایج دادهها نشان داد که مسکن حوزههای غربی، هم به لحاظ ساختاری و هم کارکردی دچار تغییرات بیشتر شدهاند. بهطوری که طبق آزمون T میانگین تفاوت تغییرات مربوط به الگوی ساخت و فرم (64/4 واحد) عناصر زیستی(99/8 واحد) و معیشتی (69/20 واحد) مسکن روستایی در حوزه غربی بیشتر از حوزه شرقی شهرستان است. | ||
کلیدواژهها | ||
سیاستگذاریهای دولت؛ پیوندهای روستایی-شهری؛ تحولات ساختاری - کارکردی؛ مساکن روستایی؛ شهرستان مریوان | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Role of Government Policies in Strengthening Urban-Rural Links and its Impact on Structural-Functional Developments in Rural Housing in Marivan Township | ||
نویسندگان [English] | ||
abdolhamid nazari1؛ Shahbakhti Rostami1؛ Mostafa Taleshi2؛ masoud khoran3 | ||
1Associte Professor, Department of Geography, Payam-e-Nour University | ||
2Associte Professor, Department of Geography, Tehran, Payam-e-Nour University | ||
3PhD student in Geography & Rural Planning, Payam-e- Nour University, Tehran,Iran | ||
چکیده [English] | ||
In geographical studies based on systemic approach, each area is considered as an open system in which villages and cities are the two main components of the residential system. Villages and cities have structures and functions that evolve through the interaction of the natural environment and human groups. These structures and functions in Marivan Township have undergone many changes due to government intervention and policies. Government interventions have taken the form of rural development and post-war reconstruction programs (expansion of communication networks), security, and the strengthening of economic foundations (opening of informal border markets). The aim of the present paper was to investigate the impact of the mentioned policies on the structural-functional changes of rural housing. The present study is applied in terms of purpose, descriptive-analytical in nature, and methodologically based on the positivist approach. The statistical population includes households living in 121 villages with more than 20 households (2016 census) in Marivan Township. The sample size was determined using Cochran's formula in two steps. First, 52 villages were selected by cluster sampling method in proportion to the share of the western and eastern areas of the township, 27 and 24 villages, respectively. Then, out of a total of 6305 households, 307 were selected by simple random sampling. The results showed that the housing in the western areas has undergone more structural and functional changes. According to the t-test, the average difference in changes related to the pattern of construction and form (4.64 units), biological elements (8.99 units) and livelihood (20.69 units) of rural housing in the western area is greater than the eastern part of the township. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Government Policies, Rural-Urban Linkages, Structural-Functional Changes, Rural Housing, Marivan Township | ||
مراجع | ||
اسلامی، لیلا، محمدییگانه، بهروز و چراغی، مهدی(1398). تحلیل عوامل اقتصادی موثر بر تحولات مسکن معیشت محور در نواحی روستایی(مطالعه موردی: دهستان معجزات، شهرستان زنجان). فصلنامه مسکن و محیط روستا، 38(166)، 48-35. بدری، سیدعلی، دربانآستانه، علیرضا و سعدی، سیما(1396). تأثیر بازارچههای مرزی بر ارتقاء شاخصهای اقتصادی -اجتماعی مناطق روستایی مرزنشین(مطالعه موردی: مرز باشماق مریوان). فصلنامه علمی - پژوهشی برنامهریزی فضایی(جغرافیا)، 7(3)،پیاپی26، 62-41. جانسون، آریلد(1376). جغرافیا، تاریخ مفاهیم. ترجمه جلال تبریزی. (چاپ اول). تهران: انتشارات سیر و سیاحت. حافظنیا، محمدرضا(1389). مقدمهای بر روش تحقیق درعلوم انسانی. (چاپ نهم). تهران: انتشارات سمت. دولفوس، اولیویه(1373). تحلیل جغرافیایی. ترجمه سیروس سهامی. (چاپ اول). مشهد: انتشارات نیکا. رحمانی، بیژن، سعیدیراد، مجید و جلالی، مهسا(1395). تحولات ساختاری- کارکردی مسکن سکونتگاههای روستایی پیرامون شهر اشترینان. فصلنامه جغرافیا و برنامهریزی شهری چشم انداز زاگرس، 8(28)، 171-147. رحمانیفضلی، عبدالرضا، سعیدی، عباس و رحمانوند، آرزو(1394). نقش سرمایهگذاریهای شهری در توسعه روستایی. مورد دهستان ژاورود (بخش مرکزی شهرستان کامیاران). جغرافیا (فصلنامه علمی - پژوهشی و بینالمللی انجمن جغرافیای ایران، دوره جدید، 13(46).19-5. سازمان مدیریت و برنامهریزی استان کردستان، اطلاعات آرشیوی، 1395. سازمان برنامهوبودجه (1378). سند برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران(1379-1383). پیوست شماره 2 لایحه برنامه. جلد اول. تهران :انتشارات سازمان برنامه و بودجه. سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور(1385). مجموعه اسناد ملی توسعه در برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، اسناد توسعه ویژه (فرا بخشی). جلد دوم. تهران: انتشارات سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور. سعیدی، عباس(1377). مبانی جغرافیایی روستایی. چاپ چهاردهم. تهران: انتشارات سمت. سعیدی، عباس(1377). پایداری و ناپایداری سکونتگاههای روستایی. مجله مسکن و انقلاب، 8(27)، 22-17. سعیدی، عباس(1391). پویش ساختاری - کارکردی: رویکردی بدیل در برنامهریزی فضایی. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 1(1)، 18-1. سعیدی، عباس(1382). روابط شهر و روستا و پیوندهای روستایی – شهری یک بررسی ادراکی. انجمن جغرافیایی ایران، 2(1)، 90-71. سعیدی، عباس(1390). روابط و پیوندهای روستایی- شهری در ایران، (چاپ اول). تهران: انتشارات مهرمینو. سعیدی، عباس(1390). پویش ساختاری – کارکردی رویکردی نظاموار در مطالعات مکانی – فضایی. انجمن جغرافیایی ایران، 9(29)، 16-7. سعیدی، عباس و تقیزاده، فاطمه (1384). پیوندهای روستاشهری و توسعه منطقه ای، بررسی تطبیقی شهرستانهای باغملک و اردکان. جغرافیا (نشریه علمی - پژوهشی انجمن جغرافیایی ایران)، دوره جدید، 3(7-6) ، 47-33. شمسالدینی، علی(1387). جایگاه مسکن روستایی در تأثیرپذیری تغییرات کالبدی – فضایی روستاها از محیطهای شهری. فصلنامه مسکن و محیط روستا، 27(124)، 40-51. صیدایی، اسکندر، صادقی، حجتاله و فدایی، معصومه (1394). بررسی تغییرات کالبدی و فضاهای جدید مسکن در روستا – شهرها (مطالعه موردی: روستا – شهر ده چشمه؛ شهرستان فارسان). مجله مطالعات برنامهریزی سکونتگاههای انسانی. پیاپی(33)، 90-77. طالشی، مصطفی، سلطانیمقدس، ریحانه، غفاری، سیدرامین و کرمیفر، عصمت (1395). واکاوی تأثیر ساختار اقتصادی محصولات زراعی بر پیوندهای روستایی – شهری (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان دزفول). مجله پژوهش و برنامهریزی روستایی، 5(2)، پیاپی14، 212-195. طاهرخانی، مهدی و افتخاری، عبدالرضا (1383). تحلیل نقش روابط متقابل شهر و روستا در تحول نواحی روستایی استان قزوین. نشریه مدرس علوم انسانی. 8(4)، پیاپی 35، 112-79. عزیزپور، فرهاد، و قاسمی، سیده عاطفه (1389). نقش منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی(عسلویه) در تحول مکانی- فضایی سکونتگاههای روستایی، مطالعه موردی: روستای اخند(ناحیه کنگان). نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 16(19)، 110-97. قادرمرزی، حامد (1388). تحولات ساختاری - کارکردی روستاهای حریم شهر سنندج در فرایند گسترش فضایی شهری طی دوره 85-1355. پایاننامه دکتری، گروه علوم جغرافیایی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه شهید بهشتی. لینچ، کنت (2005). روابط متقابل شهر و روستا در کشورهای درحال توسعه. ترجمه محمدرضا رضوانی و داود شیخی. چاپ اول. تهران: انتشارات پیام. محمدزادهلاریجانی، فاطمه (1389). تحلیل تغییرات کارکردی و گذر از روستاهای کشاورزی به روستاهای گردشگری دهستان فیروزجاه شهرستان بابل. پایاننامه کارشناسیارشد، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران. مرادی اسطلخ زیر(1394). شناخت و اولویتبندی الگوهای صحیح مسکن روستایی در توسعه پایدار معماری روستا با مرکز آمار ایران (1395). سرشماری عمومی نفوس و مسکن. تهران. مؤمنی، مصطفی(1377). پایگاه علم جغرافیا در ایران.(چاپ اول). تهران: انتشارات فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران. ناندی، آسیش(1377). دولت: در نگاهی نو به مفاهیم توسعه. ترجمه فریده فرهی و وحید بزرگی. تهران: نشر مرکز. نظری، عبدالحمید (1380). نقش برنامههای عمرانی دولت در تحولات فضایی نظام سکونتگاههای روستایی استان گلستان(مورد: شهرستان گنبدکاووس). پایاننامه دکتری، گروه علوم جغرافیایی، دانشگاه شهید بهشتی. نظری، عبدالحمید و پک، محمود(1391). ارزیابی الگوی بومی مسکن ترکمن در طرح بهسازی مسکن روستایی(مطالعه موردی: دهستان آقآباد، شهرستان گنبدکاووس). برنامهریزی کالبدی – فضایی، 1(1)، 38-27. هنگ مرزی شهرستان مریوان، اطلاعات آرشیوی، 1395. Ahmad, A. A., Zubairu, A, G., Muhammad, U., B,. & Rozilah, K. D. M.(2014). A Theoretical Perspective on Rural Housing Development and the Problems Associated with Housing Developers in Nigeria: Evidence from Dass Metropolis. Journal of Environment and Earth Science, 4(16),56-60.
Banski,J.,Wesolowska,M.(2010).Transformations in housing construction in rural areas of Poland sublin Region-Influence on the spatial settlement structure and landscape aesthetics. Landscape and Urban Planning Journal,(94), 116-126.
Beel, D., Martin, J.,&Alex,P.(2019).Urban growth strategiesin ruralregions: building The North Growth Deal, REGIONALSTUDIES,DOI:10.1080/00343404.2019.1669783.publishedby Informa UK Limited, trading as Taylor &Francis Group.
Ghiurca,A.,Andrea,L.,&FlorinConstantin,M.(2012).Ruralurbanrelationsinthecontextofsustainabledevelopment.CaseStudy:CuejdiuValleyBasn,NeamtCounty.Lucraristiintificevol.55(2)/2012, seria Agronomie.
Haggett,P.(1972).AModernGeography .Edward Arnold. London.
Kumar,A., Aniruddha, D., & Rajat, S. (2017). Rural Housing in India:Status and Policy Challenges. LokashrayaFoundation,https://www.researchgate.net/publication/319037923
Ling,W., & Dong, J, F. (2018). Rural vitalization-oriented suitability evaluation index for green technologies of rural housing in Northeast China, IOP Conf. Series: Earth and Environmental Science, (188), 1-8.
Siechiping, R., Kago, J., Zhang, X. Q. Augustinus, C. & Tuts, R. (2015). Urban-rural linkages and the role of land tenure systems. Paper presented at The 2015 World Bank Conference On Land And Poverty. Washington, DC, March 22-25.
Turgat, H. (2001). Culture, continuity and change: Structural analysis of the housing pattern in squatter settlement. Global Environment Research (GBER), (1), 17-25. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 408 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 497 |