پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شمارهها | 1,101 |
| تعداد مقالات | 9,444 |
| تعداد مشاهده مقاله | 17,016,414 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,935,164 |
أبرز الصور البلاغية للدنيا في نهج البلاغة و وظائفها | ||
| دراسات حدیثة فی نهج البلاغة | ||
| دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 7، خرداد 2021، صفحه 24-11 اصل مقاله (1.11 M) | ||
| نوع مقاله: المجلة العلمية البحوثية | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/anb.2021.46490.1133 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی داوری دولت ایادی* 1؛ مهیار خانی مقدم2؛ مریم آقاجانی3 | ||
| 1أستاذ مساعد بجامعة علوم ومعارف القرآن الكريم، قم، ایران | ||
| 2أستاذ مساعد بقسم القرآن والحديث بجامعة كيلان، رشت، ایران | ||
| 3الطالبة الماجستيرة في تدريس الأدب العربي بجامعة الزهراء(س)، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| يؤثر موقف الإنسان تجاه العالم على الأبعاد المادية والروحية لحياته وله وظيفة أساسية في ميوله وأفعاله. يعد نهج البلاغة من المصادر الموثوقة للحصول على الوعي الصحيح والبصيرة السليمة، حيث يسعى كلام الإمام علي (ع) باستخدام الصناعات الأدبية والتعبيرية إلى تقديم صور مجردة حول مفهوم الدنيا. تسعى الدراسة الحالية، بالمنهج الوصفي التحليلي، وبغية التحقيق في أبرز حالات التشبيه والاستعارة والكناية حول الدنيا في نهج البلاغة، إلى تقصي الصور البلاغية في كلام الإمام علي (ع) حول الدنيا. وفقاً لنتائج البحث، وبناءً على معرفة ذوق الجنس البشري الذي يميل إلى الدنيا، فقد تم استخدام كائنات وأحداث بسيطة في متناول الجمهور، وإثارة الذوق الأدبي للأشخاص بالصور البيانية البلاغية، وجعل عقولهم خالية من المواجهات المتعصبة، ودعوتهم لتبني الرؤية الصحيحة والميول السليمة والفعل الصحيح فيما يتعلق بالدنيا. وبناءً على معرفة ذوق الجنس البشري الذي يميل إلى الدنيا، فقد تم استخدام كائنات وأحداث بسيطة في متناول الجمهور، وإثارة الذوق الأدبي للأشخاص بالصور البيانية البلاغية، وجعل عقولهم خالية من المواجهات المتعصبة، ودعوتهم لتبني الرؤية الصحيحة والميول السليمة والفعل الصحيح فيما يتعلق بالدنيا. | ||
| کلیدواژهها | ||
| استعارة؛ بلاغة؛ تشبيه؛ تصوير الدنيا؛ نهج البلاغة | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| برجستهترین تصویرسازیهای بلاغی از دنیا در نهجالبلاغه و كاركردهای آن | ||
| نویسندگان [English] | ||
| مهدی داوری دولت ایادی1؛ مهیار خانی مقدم2؛ مریم آقاجانی3 | ||
| 1استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن كریم، قم، ایران | ||
| 2استادیار گروه قرآن و حدیث دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
| 3كارشناسی ارشد مدرسی ادبیات عرب، دانشگاه الزهراء (س)، قم، ایران | ||
| چکیده [English] | ||
| نوع نگرش و بینش انسان نسبت به دنیا، ابعاد مادی و معنوی زندگی وی را تحت تأثیر قرار داده و در گرایشها و كنشهای وی، كاركردی مبنایی دارد. از جمله منابع قابل اعتنا برای كسب درست بینش مذكور، بیانات امام علی(ع) در نهجالبلاغه است، زیرا سخنان آن حضرت بدون هیچ تكلفی و با بكارگیری صنایع ادبی و بیانی، درصدد ارائه تصاویری انتزاعی از جمله مفهوم دنیاست. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و در راستای بررسی موارد برجسته از تشبیه، استعاره و كنایه از دنیا در نهجالبلاغه، درصدد واكاوی تصویرسازیهای بلاغی امام علی (ع) از دنیاست. بر اساس نتایج پژوهش، حضرت بر اساس شناخت ذائقه نوع انسان كه به وابستگی به دنیا گرایش دارد، با بهرهگیری از موجودات و حوادثی ساده كه برای مخاطبان قابل دسترسی بوده، ذوق ادبی مردم را با تصویرسازیهای بلاغی، به وجد آورده و ذهن آنها را فارغ از برخوردهای متعصبانه، به تفكر در اتخاذ بینش، گرایش و كنش درست درباره دنیا، فرامیخواند. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| استعاره, بلاغت, تشبیه, تصویرسازی دنیا, كنایه, نهجالبلاغه | ||
| مراجع | ||
|
المصادر
القرآن الكریم
ابن أبي الحديد، عبدالحميد بن هبةالله (۱٤۰٤ق). شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد. محقق ابوالفضل ابراهيم، قم: مكتبة آيةالله المرعشي النجفي.
ابن اثیر، مبارك بن محمد (۱۳٦۷ش). النهایة فی غریب الحدیث و الاثر. محقق محمود طناحی و طاهر زاوی. الطبعة الرابعة. قم: اسماعیلیان.
ابن حيون، نعمان بن محمد (۱٤۰۹ق). شرح الأخبار في فضائل الأئمة الأطهار عليهم السلام. محقق محمدحسين حسينى، قم: جامعة المدرسين.
ابن منظور، محمد بن مكرم (۱٤۱٤ش). لسان العرب. الطبعة الثالثه. بیروت: دار صادر.
ابوحیان التوحیدی، علی بن محمد (۱۹۹۲ش). المقابسات، محقق حسن السندوبی. الطبعة الثانیة. بیجا: دارسعاد الصباح.
انوری، حسن (۱۳۸۲ش). قاموس الكلام العظیم. الطبعة الثانیة.تهران: نشر سخن.
بحرانی، میثم بن میثم (۱۳۷٥ش). ترجمة و شرح نهجالبلاغة، مترجم: قربانعلی محمدی و علی اصغر نوایی، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی.
بهرامی احسان، اخوت، احمدرضا، فیاض، فاطمه (۱۳۹٦ش). دلالات الاكتئاب من منظور القرآن. الطبعة الثانیة. تهران: كلیة تهران.
تفتازانی، مسعود بن عمر (۱۳٥٦ق). شرح مختصر علی تلخیص مفتاح خطیب للقزوینی. محقق: عبدالمتعال. مصر: محمودیة التجاریة.
جرجانی، عبدالقاهر (د. تأ). اسرار البلاغة فی علم البیان. محقق: عبدالحمید هنداوی. بیروت: دارالكتب العلمیة.
جعفری، محمد مهدی (۱۳۸۰ش). شعاع من نهج البلاغة. بر اساس ترجمه محمود طالقانی. تهران: وزارت ارشاد اسلامی.
حمیری، نشوان (۱۳٤۲ش). شمس العلوم و دواء كلام العرب من الكلوم. مصحح: مطهر بن علی اریانی. دمشق: دارالفكر.
خاقانی، محمد (۱۳۷٦ش). تأثیرات البلاغة فی نهج البلاغة. تهران: بنیاد نهج البلاغه.
خامنئي، سید علی (۱۳۷۲ش). رچوع الی نهجالبلاغة. تهران: بنیاد نهج البلاغه.
الخفاجی، عبدالمنعم محمد (د. تأ). دراسات فی نقد العربی الحدیث و مذاهبه. قاهره: دارالطباعة المحمدیة.
خوانساری، جمالالدین محمد (۱۳٦٦ش). شرح غررالحكم و درر الكلم. مصحح: میرجلال الدین حسینی. الطبعة الرابعة. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
دینورى، احمد بن داود (۱۳٦۸ش). الأخبار الطوال، تحقیق: عبدالمنعم عامر، جمالالدین شیال، قم: منشورات الرضى.
راغب، حسين بن محمد (۱٤۱۲ق). مفردات ألفاظ القرآن. محقق: صفوان عدنانداوودى، بيروت- دمشق: دار القلم- الدار الشامية.
الرباعی، عبدالقاهر (۱۹۷٤م). الصورة الفنیة فی شعر ابی تمام. اربد: جامعه الیرموك.
رفعت نجاد، محمدتقی، عبداللهزاده، رحمت الله، رستخیز، شیدالله (۱۳۹۲ش). «تفسیر حكمت تكرار «تمثیل دنیا» در قرآن». دراسات تفسیریة. العدد ۱٤. ص۱۲۲-۱۰٥.
سرخسی، علی بن ناصر (۱۳۷۳ش). أساس نهج البلاغة. محقق عزیزالله عطاردی، تهران: وزارت ارشاد اسلامی.
سكاكی، یوسف بن ابیبكر (د. تأ). مفتاح العلوم. محق عبدالحمید هنداوی، بیروت: دارالكتب العلمیة.
سلطانی رنانی، مهدی (۱۳۸٥ش). «درس فی الفكر العلوی». ثقافة كوثر. العدد ٦٦، صص۷۹-۸۹.
السید الرضی (۱٤۰٤ق). نهج البلاغة. تحقیق: صبحی صالح. قم: هجرت.
صالح، صبحی (۱۳۷۰ش). ثقافة نهج البلاغة. ترجمة مصطفی رحیمی نیا. تهران: انتشارات اسلامی.
صدوق، محمد بن على (د. تأ). الخصال. ترجمة احمد فهرى، تهران: اسلاميهة.
ضیف، شوقی (۱۹٦٦م). فی نقد الادبی، قاهره: دارالمعارف.
فراهیدی، خلیل بن احمد (۱٤۰۹ق) العین، الطبعة الثانیة، قم: هجرت.
فروردین، عزیز (۱۳۸۰ش). دار العبور من وجهة النظر الاامام علی (ع)، قم: مركز پژوهشهای اسلامی صدا و سیما.
فیض الاسلام، سید علی نقی (۱۳۷۹ش). ترجمة و شرح نهج البلاغة. الطبعة الخامس.تهران: انتشارات فقیه.
قاسم، محمد احمد (د. تأ). علوم البلاغة، البدیع و البیان و المعانی، طرابلس: مؤسسه الحدیثة للكتاب.
قائمی، مرتضی و فتحی مظفری، رسول (۱۳۹۳ش) «مطالعه تطبیقی ترجمههای تصاویر كنایی دنیا در خطبههای نهج البلاغه»، دراسات الترجمة فی اللعة العربیة و آدابها، العدد۱۱، صص۱۱۳-۱٥٤.
قائمی، مرتضی (۱۳۸۸ش). سیری فی الجمالات النهج البلاغة. قم: انتشارات ذوی القربی.
قرشی، علی اكبر (۱۳۷۱ش). قاموس قرآن. الطبعة السادس. تهران: دارالكتب الاسلامیه.
قطب راوندی، سعید (د. تأ). منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة. محقق عبدالطلیف حسینی، قم: مكتبة آیة الله المرعشی النجفی.
محمد قاسمی، حمید (۱۳۸۷ش). آثار فن الرسم التوضیحی فی نهجالبلاغة. تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
مریجی، شمس الله (۱۳۸۹ش). علم الاجتماع فی مجال الدعایة الدینیة. قم: بوستان كتاب.
مطهری، مرتضی (۱۳۷۸ش). سیری فی نهج البلاغة. تهران: انتشارات صدرا.
مكارم شیرازی، ناصر (۱۳۷٥ش). رسالة الامام، شرح جدید و جامع علی النهج البلاغة. تهران: دار الكتب الإسلامیة.
ناصف، مصطفی (۱۹۸۳م). الصورة الادبیة. بیروت: دارالاندلس.
هاشمی، احمد (۱۳۹۲ق). جواهر البلاغة فی المعانی و البیان و البدیع، بیروت: دار العلم.
هاشمی خوئی، حبیبالله (۱٤۰۰ق). منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، مصحح سید ابراهیم میانجی. الطبعة الرابعة. تهران: المكتبة الاسلامیة.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 570 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 328 |
||