تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,112 |
تعداد مقالات | 9,520 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,160,783 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,017,524 |
ارزیابی انتقادی باورهای رایج در حوزۀ مطالعات تصریح از منظر زبانشناسی شناختیِ اجتماعی: گامی در مسیر مفهومسازی مجدد تصریح در ترجمه | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی زبانشناسی اجتماعی | ||
مقاله 3، دوره 4، شماره 3 - شماره پیاپی 15، تیر 1400، صفحه 35-51 اصل مقاله (1.04 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/il.2022.57338.1437 | ||
نویسندگان | ||
سهیل دانش زاده* 1؛ غلامحسین کریمی دوستان2 | ||
1دانشآموختۀ دکتری زبانشناسی، دانشگاه تهران، ایران | ||
2استاد زبانشناسی، دانشگاه تهران، ایران | ||
چکیده | ||
در این پژوهش میکوشیم با بهرهگیری از دستاوردهای زبانشناسی شناختیِ اجتماعی، دو باور رایج در حوزۀ مطالعاتی تصریح ترجمهای را ارزیابی انتقادی کنیم. باورهای دوگانۀ طرح و نقد شده در این مقاله عبارتاند از: 1) میتوان واحدهای زبانیِ مستقل از بافت را بر اساس میزان صراحت آنها درجهبندی کرد. 2) تصریح نوعی مشخصسازی است. در ارزیابی باور اول با کاربست تحلیل کیفی این نتیجه حاصل شده است که درجهبندی صورتهای زبانی بر حسب میزان صراحت آنها، بدون در نظر گرفتن بافت و دانش دایرةالمعارفیِ مشترک میان اعضای جامعه امکانپذیر نیست. در نقد باور دوم با تحلیل ثانویۀ دادههایی که در پژوهشهای پیشین نقل شدهاند، نشان دادهایم که تصریحِ معنی، منحصر به عملیات تعبیرگریِ مشخصسازی نیست و دگرگونی در دیگر عملیاتهای تعبیرگری نیز منجر به تصریح ترجمهای میشود؛ دگرگونیهایی که متناسب با زبان-فرهنگ مقصد به کار بسته میشوند. بنابراین، این باورها قابل اتکا به نظر نمیرسند، و غلبۀ آنها بر پژوهشهای حوزۀ تصریح مانع از بازشناسیِ دیگر مصداقهای بالقوۀ تصریح و تبیین آنها شده است. نظر به اتکاناپذیری باورها و رویههای پیشگفته، پیشنهاد میشود که پژوهشهای حوزۀ تصریح بدون اتکا به این باورها و با توجه به انگیزههای شناختی-اجتماعی وقوع این تغییر ترجمهای و تنوع فرایندهای مفهومسازی دخیل در آن انجامپذیرند | ||
کلیدواژهها | ||
تصریح؛ ترجمه؛ قالب معنایی؛ معنی دایرةالمعارفی؛ بافت؛ عملیاتهای تعبیرگری؛ زبانشناسی اجتماعی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A Critical Evaluation of Widespread Beliefs in Explicitation Studies from the Perspective of Social Cognitive Linguistics: A Step in the Direction of Reconceptualizing Explicitation in Translation | ||
نویسندگان [English] | ||
soheil daneshzadeh1؛ Gholam-Hossein Karimi-Doostan2 | ||
1Ph.D. in Linguistics, University of Tehran, Iran | ||
2Professor of Linguistics, University of Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
In this research we critically evaluate two fundamental beliefs in explicitation studies. Our point of departure will be social cognitive linguisticss. These beliefs are as follows: 1) Degrees of explicitness are determined on the basis of linguistic forms. 2) Explicitation is by definition specification. Through evaluating the first beliefs, we argue that degrees of explicitness cannot always be attributed to linguistic forms and other variables such as shared encyclopedic knowledge and contexts should be taken into account. Through evaluating the second beliefs we apply secondary analysis to four examples which have been taken form two previous researches, and demonstrate that it is not the process of specification that has caused explicitation in those cases and consequently explicitation cannot be reduced to this one construal operation. So these beliefs not only are unreliable, but also-being widespread- they have almost made it impossible for researchers to search for and sufficiently explain many potential instances of explicitation. In light of these findings we propose that explicitation researchers should take into account the socio-cognitive motivations for this type of translational shift, and explicitation and explicitation mechanisms should be defined in terms of various conceptualization processes that take place in the process of explicitation. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Explicitation, Translation, Semantic Frame, Encyclopedic Meaning, Context, Construal Operations, Sociolinguistics | ||
مراجع | ||
دبیر مقدم، محمد؛ فاطمه یوسفیراد؛ ویدا شقاقی و سید محمود متشرعی (1397). زبانشناسی شناختی اجتماعی: رویکردی نوین به معنا و تنوعات زبانی. فصلنامه زبانشناسی اجتماعی. دوره 2، شماره 2 (پیاپی 4)، 20-29.
راسخمهند، محمد (1389). درآمدی بر زبانشناسی شناختی: نظریهها و مفاهیم. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
زندی، بهمن و بهزاد احمدی (1395). نامشناسی اجتماعی- شناختی؛ حوزة نوین مطالعات میانرشتهای. فصلنامة مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، دوره 9، شماره 1، 99-127.
متشرعی، سید محمود و فاطمه یوسفیراد (1398الف). رویکردی شناختی اجتماعی به چندمعنایی واژگانی مطالعة موردی: «تپل». زبانشناسی و گویشهای خراسان. سال 11، شماره 2 (پیاپی 21)، 181-201.
متشرعی، سید محمود و فاطمه یوسفیراد (1398ب). رویکردی شناختیاجتماعی به چندمعنایی واژگانی مطالعة موردی: «جیگر» فصلنامة زبانشناسی اجتماعی، دوره 3، شماره 1 (پیاپی 9)، 59-74.
یارمحمدی، لطفالله (1383). گفتمانشناسی رایج و انتقادی. تهران: انتشارات هرمس.
یوسفیراد، فاطمه و سید محمود متشرعی (1397). پرتویی از زبانشناسی شناختی اجتماعی بر فرهنگنگاری. فصلنامة پازند. سال 14، شماره 52-53، 97-112.
Barcelona, A. (2011). Reviewing the properties and prototype structure of metonymy. In K. Benczes, A. Barcelona & F. J. Ruiz de Mendoza Ibáñez (eds.), Defining metonymy in cognitive linguistics: Towards a consensus view (pp. 7-58). Amsterdam: John Benjamins.
Becher, V. (2010). Abandoning the notion of ‘translation-inherent’ explicitation. Against a 6-dogma of translation studies. Across Languages and Cultures, 11(1), 1–28.
Becher, V. (2011). Explicitation and implicitation in translation. A corpus-based study of English-German and German-English translations of business texts. Doctoral dissertation, Hamburg.
Blum-Kulka, S. (1986). Shifts of cohesion and coherence in translation. In J. House & S. Blum-Kulka (eds.), Interlingual and intercultural communication (pp. 17-35). Tubingen: Gunter Narr.
Clark, H. H. (1996). Using language. Cambridge: Cambridge University Press.
Croft, W. (2009). Toward a social cognitive linguistics. In V. Evans and S. Pourcel (eds.), New directions in Cognitive Linguistics (pp. 395-420). Amsterdam: John Benjamins.
Croft, W. & Cruse, D.A. (2004). Cognitive linguistics. Cambridge: Cambridge University Press.
Diessel, H. (2006). Demonstratives, joint attention, and the emergence of grammar. Cognitive Linguistics, 17(4), 463–489.
Divjak, D.S. & Levshina, N. & Klavan, J. (2016). Cognitive linguistics: Looking back, looking forward. Cognitive Linguistics, 27(4), 447-463.
Fillmore, C. (1982). Frame semantics. In the linguistic society of Korea (ed.), Linguistics in the morning calm (pp. 111–137). Seoul: Hanshin.
Geeraerts, D. (2008). Prototypes, stereotypes, and semantic norms. In G. Kristiansen & R. Dirven (eds.), Cognitive sociolinguistics: Language variation, cultural models, social systems (pp. 21-44). Berlin & New York: Mouton de Gruyter.
Ghesquiere, L., Brems, L. & Van de Velde, F. (2014). Intersubjectivity and intersubjectification: Typology and operationalization. In L. Brems, L. Ghesquière & F. Van de Velde (eds.), Intersubjectivity and intersubjectification in grammar and discourse (pp. 129-154). Amsterdam /Philadelphia: John Benjamins.
Hakim, C. (1982). Secondary analysis in social research: A guide to data sources and method examples. London: George Allen & Uwin.
Heltai, P. (2005). Explicitation, redundancy, ellipsis and translation. In K. Károly & A. Fóris (eds.), New trends in translation studies. In honour of Kinga Klaudy (pp. 45–74). Budapest: Akadémiai Kiadó.
Hoffner, C. A. (2020). Same gender characters: Appeal and identification. In J. Bulk (ed.), The international encyclopedia of media psychology. Hoboken: Wiley
Hollmann, W. B. (2013). Constructions in cognitive sociolinguistics. In T. Hoffmann & G. Trousdale (eds.), The Oxford handbook of construction grammar (pp. 491-511). Oxford: Oxford University Press.
House, J. (2004). Explicitness in discourse across languages. In J. House, W. Koller & K. Schubert (eds.), Neue Perspektiven in der Übersetzungs - und Dolmetschwissenschaft (pp. 185–208). Bochum: AKS.
Jose, P. E. (1989). The role of gender and gender role similarity in readers` identification with story characters. Sex Roles, 21, 697-713.
Klaudy, K. & Károly, K. (2005). Implicitation in translation: Empirical evidence for operational asymmetry in translation. Across Languages and Cultures, 6(1), 13-28.
Klaudy, K. (2008). Explicitation. In M. Baker & G. Saldanha (eds.), Routledge encyclopedia of translation studies (pp. 104-108). London: Routledge.
Klaudy, K. (2009). The asymmetry hypothesis in translation research. In R. Dimitriu & M. Shlesinger (eds.), Translators and their readers. In Homage to Eugene A. Nida (pp. 283–303). Brussels: Les Editions du Hazard.
Kristiansen, G. & Dirven, R. (2008). Introduction: Cognitive linguistics: Rationale, methods and scope. In G. Kristiansen & R. Dirven (eds.), Cognitive sociolinguistics: Language variation, cultural models, social systems (pp. 1-20). Berlin & New York: Mouton de Gruyter.
Kruger, R. (2014). Exploting the interface between scientific and technical translation and cognitive linguistic: The case of explicitation and emplicitation. Doctoral dissertation, University of Salford.
Langacker, R. (2000). Grammer and conceptualization. Berlin & New York: Mouton de Gruyter.
Langacker, R. (2008). Cognitive grammer: A basic introduction. Oxford: Oxford University Press.
Littlemore, J. (2015). Metonymy: Hidden shortcuts in language, thought and communication. Cambridge: Cambridge University Press.
Radden, G. & Kövecses, Z. (1999). Towards a theory of metonymy. In K. U. Panther& G. Radden (eds.), Metonymy in language and thought (pp.17–59). Amsterdam: John Benjamins.
Schiffrin, D. (1994). Approaches to discourse. Cambridge, Massachusetts: Blackwell Publishers.
Tantucci, V. & Di Cristofaro, M. (2020). Pre-emptive interaction in language change and ontogeny: The case of [there is no NP]. Corpus Linguistics and Linguistic Theory,
Vinay, J.P. & Darbelnet, J. (1958/1995). A comparative stylistics of French and English: A methodology for translation. (J.C. Sager & M.J. Hamel Trans.), Amsterdam & Philadelphia: John Benjamins.
Wolf, H. & Polzenhagen, F. (2009). World Englishes: A cognitive sociolinguistic approach. Berlin & New York: Mouton de Gruyter.
Yousefi Rad, F., Motesharrei, S. M. & Dabir Moghadam, M. (2019). A cognitive sociolinguistic approach to lexical polysemy, a case study: Persian adjective /Sax/. Intl. J. Humanities, 26(2), 70-76. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 460 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 365 |