تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,120 |
تعداد مقالات | 9,563 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,344,729 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,107,430 |
مناسبات ابراهیمخلیلخان جوانشیر قراباغی با حکومت قاجاریه | ||
پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران | ||
دوره 10، شماره اول - پیاپی 19- پاییز و زمستان 1400، اسفند 1400، صفحه 107-126 اصل مقاله (853.44 K) | ||
نوع مقاله: pajoheshi | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/lhst.2021.8541 | ||
نویسندگان | ||
فاطمه جعفرنیا* 1؛ محمد عزیزنژاد2 | ||
1هیات علمی پیام نور | ||
2مسئول آموزش و پژوهش | ||
چکیده | ||
خاندان جوانشیر از خاندانهای محلی مهم و تأثیرگذار در تحولات منطقه قفقاز بود که بهدنبال مرگ نادرشاه افشار و ضعف نظارتی حکومت زندیه و به پشتوانه قدرت نظام ایلی در قراباغ شکل گرفت. این خاندان از بدو تأسیس به اقتضای زمان و شرایط سیاسی برای حفظ حکومت محلیشان اقدام به برقراری مناسبات با دولتهای برتر پیرامونی کردند. الگوی بقاء سیاسی و حفظ حکومت نیمهمستقل در قبال سیاست تهدید و الحاقگرایی حکومت مرکزی ایران، مهمترین چالش فراروی این خاندان در مناسبات ابراهیمخلیلخان جوانشیر (حک: 1176-1221ق/ 1762-1806م) با حاکمان قاجاری بود. اهداف و رویکرد متفاوت آن دو حکومت، بنای مناسبات دوجانبه را تنشزا و خصمانه شکل داد. با عنایت به این مسئله، این تحقیق در پی پاسخگویی به چرایی و علل اختلاف مناسبات آن دو قدرت با ماهیتهای محلی و مقتدر است. یافتهها مبین آن است که در مناسبات تنشآمیز خاندان جوانشیر با حکومت قاجاریه چند عامل مهم موجب ترس و رویگردانی این خاندان از دولت ایران به روسها شده است. مهمترین آن مؤلفهها عبارت بود از تهدید موجودیت سیاسی حکمرانی قراباغ از جانب دولت ایران و رقابت درون خاندانی بین فرزندان ابراهیمخان بر مقام حکمرانی قراباغ و کشیده شدن پای قدرتهای برتر چون دولت روسیه به این مسئله. این پژوهش به روش تحقیقات تاریخی و با بهرهگیری از منابع مورخان قاجاری و تاریخنگاری محلی قراباغ سعی دارد مناسبات خاندان جوانشیر با حکومت قاجاریه در دورة حکمرانی ابراهیمخان جوانشیر را واکاوی نماید. | ||
کلیدواژهها | ||
خاندان جوانشیر؛ ابراهیمخان قراباغی؛ حکومت قاجاریه؛ قفقاز | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Relationships of Ibrahim Khalil Khan Javanshir Qarabaghi With the Qajar government | ||
نویسندگان [English] | ||
fatemeh jafarnia1؛ mohammad aziznejad2 | ||
2Employee | ||
چکیده [English] | ||
The Javanshir family was one of the most important and influential local families in the developments in the Caucasus region, which was formed following the death of Nader Shah Afshar and the weak control of the Zand government and with the support of the tribal system in Qarabagh. From the beginning, the dynasty established relations with the superior peripheral governments in accordance with the time and political conditions to maintain their local government.The pattern of political survival and preservation of the semi-independent government in the face of the threatening and annexationist policy of the central government of Iran, the most important challenge facing this family in the relations of Ibrahim Khalil Khan Javanshir (1176-1221.AH/1762-1806.AD) was Qajar rulers. The different goals and approaches of the two governments formed the relations in a tense and hostile. With regard to this issue, this study seeks to answer the reasons and causes of the differences between the relations of the two powers with local and powerful natures.The findings show that in the tense relations between the Javanshir dynasty and the Qajar dynasty, several important factors have caused the dynasty to fear and turn away from the Iranian government to the Russians. The most important of these components were the threat to the political existence of the Qarabagh government by the Iranian government and the intra-family rivalry between the sons of Ibrahim Khan for the post of governor of Qarabagh and the involvement of superior powers in this issue.This research tries to investigate the relations of the Javanshir family with the Qajar government during the reign of Ibrahim Khan Javanshir by using the method of historical research and using the sources of Qajar historians and local Qarabagh historiography. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Javanshir family, Ibrahim Khan Qarabaghi, Qajar government, Caucasus | ||
مراجع | ||
منابع
اشتهاردی، محمدحسن بن عبدالکریم(بیتا)، تذکرةالدنابله، نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، شماره8345.
اعتمادالسلطنه، محمدحسنخان(1367)، تاریخ منتظم ناصری، تهران: دنیای کتاب.
افشار، میرزارشید(1345)، تاریخ افشار، تبریز: چاپخانه شفق.
باکیخانوف، عباسقلیآقا(1970)، گلستان ارم، باکو: علم.
جوانشیر قرهباغی،میرزاجمال(1382)، تاریخ قرهباغ، تهران: وزارت امور خارجه.
خاوریشیرازی، فضلالله(1380)، تاریخ ذوالقرنین، تهران: کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
دنبلی، عبدالرزاقبیگ(1342)، تذکره نگارستان دارا، تبریز: شرکت چاپ کتاب آذربایجان.
همو(1349)، تجربهالاحرار و تسلیهالابرار، تبریز: انتشارات موسسه تاریخ و فرهنگ ایران.
همو(1383)، مآثر سلطانیه، تهران: اطلاعات.
دهقان، محمود و دیگران(1396)، «بازیگران کوچک در بازی بزرگ(مطالعه موردی:خوانین قفقاز)»، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال هفدهم، شماره47.
رافی(1385)، ملوک خمسه، ترجمه آرا دراستپانیان، تهران: شیرازه.
راهور لیقوان، علیرضا و دیگران(1376)، تاریخ قرهباغ، تهران: وزارت امور خارجه.
رشتیانی، گودرز(1384)، گرجستان از سقوط صفویه تا عهدنامه گلستان، پایاننامه کارشناسی ارشد دانشکده ادبیات علوم انسانی دانشگاه تهران.
رضاقلیبیگ(1384)، حکومت پناهخان و ابراهیمخان در ولایت قرهباغ، تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران.
ساروی، محمد فتحالله(1371)، تاریخ محمدی، تهران: امیرکبیر.
سپهر، محمدتقی(1390)، ناسخالتواریخ، تهران: اساطیر.
صدقی، ناصر(1390)، «روندهای تاریخی جدایی تدریجی سرزمین قفقاز از ایران»، همایش بینالمللی قفقاز در بستر تاریخ 1388، تبریز.
همو(1389-1390)، «تأملی بر مواضع خانشینهای مسلمان قفقاز در برابر توسعهطلبیهای روسیه تزاری»، فصلنامه مطالعاتی آران، سال نهم، شماره 26 و 27.
عزیزنژاد، محمد و دیگران(1394-1395)، «نقش و مواضع محمدخان قاجار ایروانی در نخستین جنگهای ایران و روسیه»، مجله تاریخ ایران، شماره 19(5/77).
عضدالدوله، احمدمیرزا(1362)، تاریخ عضدی، تهران: سرو.
غفاریکاشانی، ابوالحسن(1369)، گلشن مراد، تهران: زرین.
فنا، میرزارحیم(1395)، تاریخ جدید قراباغ، ترجمه سجاد حسینی، تبریز: اختر.
قراباغی، میرزایوسف(1390)، تاریخ صافی، تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران.
قراداغی، حسنعلیخان(1395)، کیفیت و اوضاع قدیم و جدید ایالت قراباغ، ترجمه سجاد حسینی، تبریز: اختر.
گلستانه، ابوالحسن(1344)، مجملالتواریخ، تهران: کتابخانه ابنسینا.
گوگچه، جمال(1373)، قفقاز و سیاست امپراتوری عثمانی، ترجمه وهاب ولی، تهران: وزارت امور خارجه.
مجتهدزاده قرهباغی، میرزامحمدآقا(1328)، تذکرةالشعراء ریاضالعاشقین، استانبول: مطبع درسعادت
مرشدلو، جواد(1393)، «آخرین سالهای حکومت خاندان جوانشیر بر قراباغ: پژوهشی بر مبنای اسناد آرشیوی»، فصلنامه مطالعات علوم تاریخی خوارزمی، سال دوم، شمارة دوم.
نادر میرزا(1360)، تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز، تهران: اقبال.
نامیاصفهانی، میرزا محمدصادق موسوی(1363)،تاریخ گیتیگشا، تهران: اقبال.
نصیری، محمدرضا(1366)، اسناد و مکاتبات تاریخی ایران(قاجاریه)، ج1، تهران: کیهان.
وقایعنگارمروزی، میرزا محمدصادق(1369)، آهنگ سروش، گردآورنده حسین آذر، تهران: چاپخانه حیدری.
هدایت،رضاقلیخان(1380)، روضهالصفای ناصری، تهران: اساطیر.
Butkov.P.G(1869), Materialy dlia novoi istorii kavkaza, (1722-1803), Tom.II.Sankt Petersburg. Cavanşir, Əhməd bəy(2006) Qarabağ Xanliğinin 1747-1805-ci illərdə siyasi vəziyyətnə dair, II kitab, Bakı; Elm. Dubrovin, N(1871), Istoriya vojny i vladychestva Russkix na Kavkaze, Tom III, Sankt Peterburg. Mirzə Adıgözəl bəy (2006), Qarabağnamə, I kitab, Bakı; Elm. Mustafazdə, Tofiq (2010), Qarabağ Xanlığı, Baki: Sabah. Xəzani, Mir Mehdi(2006), Kitabi Tarixi Qarabag, II kitab, Bakı; Elm. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 462 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 578 |