تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,120 |
تعداد مقالات | 9,560 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,337,130 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,104,750 |
الأثر المتبادل بين الأخلاق والسياسة بناءً على الخطبة الشقشقية | ||
دراسات حدیثة فی نهج البلاغة | ||
مقاله 1، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 8، بهمن 2021، صفحه 11-26 اصل مقاله (1.16 M) | ||
نوع مقاله: المجلة العلمية البحوثية | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/anb.2022.57330.1255 | ||
نویسنده | ||
محسن رفعت* | ||
أستاذ مساعد في علوم القرآن والحديث، جامعة حضرة معصومة، قم، إيران. | ||
چکیده | ||
تعتبر ثنائية الأخلاق والسياسة إحدى النظريات حول العلاقة بين الأخلاق والسياسة. إن نهج الفكر الحكومي للإمام علي؟ هو أن السياسة دون دعم معنوي تجلب العديد من الأضرار الفردية والاجتماعية. توضح هذه الدراسة، من خلال دراسة فكر الإمام علي؟ والتأكيد على الخطبة المتسامية لنهج البلاغة وأسلوب المكتبة والمنهج الوصفي التحليلي،انه على الرغم من الضعف الأخلاقي في خلق ظاهرة العنف في سياسة الحكام إن المجتمع يسير في الاتجاه الخاطئ، ومن الخطأ أن نتوقع من الناس أن يتصرفوا على أساس الأخلاق ونتيجة لذلك، فإن فعالية مقاربات وممارسات النظام الحاكم ستكون موضع تساؤل خطير. تؤثر عواقب السياسات غير المؤذية على مجالات الفرد والمجتمع والحكومة، وسيعاني المجتمع الذي يحكمه النظام الديني من أضرار قاتلة أكثر. يمكن تحليل ابتكار هذا البحث وفق جزء من الخطبة الشقشقية بحيث يشوه الآثار الأربعة للعنف المضلل والتمرد والتنوع وعدم التوازن في المجتمع. ومن ناحية أخرى، يحاول القائد الأخلاقي بالتفاوض، واستخدام الإصلاحات المناسبة لاسكات الخصم ومنع المزيد من التشنجات في المجتمع، وحماية حقوق المعارضين والحفاظ على كرامة الإنسان، - سياساتِه المسؤولة لتعزيز وتقوية الأسُس الفكرية تحسين معتقدات وممارسات الفرد والمجتمع والحكومة. | ||
کلیدواژهها | ||
الأخلاق؛ الإمام علي (علیه السلام)؛ السياسة؛ الشقشقية | ||
عنوان مقاله [English] | ||
تأثیر متقابل اخلاق و سیاست بر مبنای فرازی از خطبه شقشقیه | ||
نویسندگان [English] | ||
محسن رفعت | ||
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه حضرت معصومه (س)، قم، ایران. | ||
چکیده [English] | ||
دوگونگی اخلاق و سیاست از جمله نظریات در باب نسبت اخلاق و سیاست تلقّی میشود. رهیافت اندیشه حکومتی امامعلی(ع) چنین است که سیاست بدون پشتوانه اخلاق آسیبهای مختلف فردی و اجتماعی را بههمراه دارد. این پژوهش با مداقّه بر اندیشه امامعلی(ع) و با تأکید بر فرازی از خطبه شقشقیه نهجالبلاغه و بهروش کتابخانهای و رویکردی توصیفی تحلیلی نشان میدهد که با وجود لوازم سوء ضعف اخلاقی در ایجاد پدیده خشونت در سیاست زمامداران، جامعه بهسمت و سویی هدایت میشود که انتظار عملکرد بر پایه اخلاق از مردمان خطا بوده و در نتیجه، کارآمدی رویکردها و عملکردهای نظام حاکمیتی را با پرسشی جدّی مواجه خواهد ساخت. عوارض و آسیبهای ناشی از سیاست فاقد اخلاق دامنگیر حوزههای فرد، جامعه و حکومت است و جامعهای با حاکمیت دینی حتی آسیبهای مهلکتری را تجربه خواهد کرد. نوآوری این تحقیق بنابر بخشی از خطبه شقشقیه چنین قابل تحلیل است که چهار عارضه خشونت بیراههروی، سرکشی، رنگارنگی و عدم تعادل جامعه را ناهنجار خواهد کرد. در مقابل رهبر اخلاقمدار تلاش میکند با گفتوگو، بهرهگیری از اصلاحات مناسب برای اسکات خصم بهجهت پیشگیری از تشنّج بیشتر جامعه، و پاسداشت حقوق افراد مخالف و حفظ کرامت انسانی، سیاستهای مسئولانه خویش را در جهت ارتقا و تحکیم بنیانهای فکری، اعتقادی و عملکردی فرد، جامعه و حکومت بهبود ببخشد. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
سیاست, اخلاق, امام علی(ع), خطبه شقشقیه | ||
مراجع | ||
القرآن الكریم.
آبی، ابوسعد منصور بن حسین (۱٤۲٤ه). نثر الدرر فی المحاضرات. بیروت: دارالكتب العلمیة.
ابن ابی الحدید، عزالدّین عبد الحمید بن هبة الله (۱۳۷۸ق). شرح نهج البلاغة، تحقیق: محمّد ابوالفضل ابراهیم. مصر: دار احیاء الكتب العربیة.
ابن أثیر، عزّالدین ابوالحسن (۱۳۸٥ه). الكامل فی التاریخ. بیروت: دار صادر - داربیروت.
ابن أعثمكوفی، احمد بن علی (۱٤۱۱ه). الفتوح. تحقیق: علی شیری. بیروت: دارالأضواء.
ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد (۱٤۰۸ه). تاریخ ابن خلدون. بیروت: دارالفكر.
ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد (۱۳۹۰ه). مقدمة ابن خلدون، ترجمه: محمدپروینگنابادی. طهران: دون المطبعة.
ابن فارس، أحمد (۱٤۰٤ه). معجم مقاییس اللغة، تصحیح: عبد السلام محمد هارون. قم: مكتب الاعلام الاسلامی.
ابن كثیر دمشقی، أبوالفداء اسماعیل (۱٤۲۲ه). البدایة والنهایة. بیروت: دار المعرفة.
ابن منظور، محمد بن مكرم (۱٤۱٤ه). لسان العرب، تحقیق: جمال الدین میر دامادى. بیروت: دارالفكر - دارصادر.
ابن میثم بحرانى، میثم بن على (۱۳٦۲ش). شرح نهج البلاغة. نشرالكتاب.
اربلى، على بن عیسى (۱۳۸۱ه). كشف الغمة فی معرفة الأئمة. تبریز: بنىهاشمى.
اسلامی، سیدحسن (۱۳۸۳ش). العلاقة بين الأخلاق والسياسة؛ دراسة أربع نظريات، العلوم السیاسية، السنة السابعة، العدد۲٦، الصیف ۸۳، ص۱٤۱-۱٦۲.
اندلسى، ابن عبد ربه (۱٤۰٤ه). العقد الفرید. بیروت: دارالكتبالعلمیة.
بخارى، محمد بن اسماعيل (۱٤۱۰ه). صحیح البخاری. قاهره: وزارةالاوقاف.
بلاذری، احمد بن یحیى (۱۳۹۷ه). أنساب الأشراف. تحقیق: محمدباقر محمودی. بیروت: دارالتعارف.
تميمىآمدى، عبدالواحد بن محمد (۱٤۱۰ه). غرر الحكم ودرر الكلم. قم: دارالكتابالإسلامي.
تیمورنجاد، علي؛ احمدي، محمدرضا؛ جهانجیرزاده، محمدرضا (۱۳۹۸ش). مسببات النفاق من منظور المصادر الإسلامية ومقارنته مع المفهومین النفسیین للنفاق الأخلاقی والتضارب المعرفی، مجلة علم النفس الدینی، العدد ٤۸، ص۲٥-٤۲.
ثقفى، ابن هلال (۱۳٥۳ش). الغارات. طهران: جمعية آثار الشعبي.
حرانی، ابن شعبة (۱٤۰٤ه). تحف العقول عن آل الرسول. قم: مؤسسة النشر الإسلامی.
حلی، على بن یوسف بن مطهر (۱٤۰۸ه). العدد القویة لدفع المخاوف الیومیة. قم: مكتبة آیةالله مرعشینجفی.
دلشاد الطهرانی، مصطفی (۱۳۷۹ش). ارباب الأمانة. طهران: دریا.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (۱۳۹۱ش). التفسیر الموضوعی لنهج البلاغة. قم: معارف.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (۱۳۸۷ش). قصر مدمّر (الدراسة الدكتاتوریة فی نهج البلاغة). طهران:دریا.
راغباصفهانى، حسین بن محمد (۱٤۱۲ه). مفردات ألفاظ القرآن. بیروت ودمشق: دارالقلم - الدارالشامیة.
راوندی، قطبالدین سعید بن هبةالله (۱٤۰٦ه). منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة. قم: مكتبة آیةالله المرعشیالنجفی.
رضی، محمد بن حسین (۱٤۰۷ه). نهج البلاغة، تحقیق: صبحیصالح. قم: مؤسسهدار الهجرة.
حاجیبابایی، مجید (۱۳۹۱ش). منهجية تاریخیة لتطور مفهوم الخلافة فی عهد الخلفاء الثلاثة، مجلة التاریخ الإسلامی، السنة الثانية، العدد۸.
زبیدی، محمدمرتضى (۱٤۱٤ه). تاج العروس. بیروت: دارالفكر.
شوشتری، محمدتقی (۱۳۷٦ش). بهج الصباغة فی شرح نهج البلاغة. طهران: امیركبیر.
صاحببنعباد، اسماعيل (۱٤۱٤ه). المحیط فی اللغة. بیروت: عالم الكتاب.
طباطبایی، سیدجواد (۱۳۹۸ش). الأمّة والدولة والحكومة، القانون، مقالات عن النص والتقالید. طهران: مینوی خرد.
طبرسى، فضل بن حسن (۱۳۹۰ه). إعلام الوری بأعلام الهدی. طهران: اسلامیة.
طبری، محمد بن جریر (۱۳۸۷ه). تاریخ الطبری. بیروت: دارالتراث.
طریحی، فخرالدینبنمحمد (۱۳۷٥ق). مجمع البحرین.، طهران: مرتضوى.
فراهیدى، خلیلبناحمد (۱٤۰۹ه). كتاب العین. قم: الهجرة.
قرشی، سیدعلیاكبر (۱۳۷۷ش). مفردات نهج البلاغة. طهران:قبلة.
قشیری نیشابوری، مسلم بن حجاج (۱٤۱۲ه). صحيح المسلم. قاهرة: دارالحديث.
كلینی، محمد بن یعقوب (۱۳۸۸ه). الكافی. طهران: دارالكتبالإسلامیة.
ليثىواسطى، على بن محمد (۱۳۷٦ش). عیون الحكم والمواعظ. قم: دارالحديث.
مجلسی، محمدباقر (۱۳٦٦ش). شرح نهج البلاغة. طهران: دار الطباعة والنشر بوزارة الثقافة والإرشاد الإسلامي.
مغنیة، محمدجواد (۱۹۷۹م). فی ظلال نهجالبلاغة. بیروت: دارالعلم.
مفید، محمد بن محمد بن نعمان (۱٤۱۳ه:الف). الإرشاد، قم: مؤتمر الشیخ المفید.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (۱٤۱۳ه:ب). الأمالی. قم: مؤتمر الشیخ المفید.
مقدسی، مطهر بن طاهر (د.تا). البدء والتاریخ، بورسعید. مكتبة الثقافة الدینیة.
مقریزی، احمد بن على (۱٤۲۰ه). إمتاع الأسماع. بیروت: دارالكتب العلمیة.
مكارمشیرازی، ناصر (۱۳۷۷ش). الأخلاق فی القرآن. قم: مدرسة الإمام علي بن ابيطالب؟
مكارمشیرازی، ناصر (۱۳۷٥ش). رسالة الإمام؛ شرح جدید و شامل لنهج البلاغة. طهران: دارالكتبالاسلامیة.
منتظری، حسینعلی (۱۳۸۳ش). دروس من نهجالبلاغة. طهران: سرایی.
موسوی خمینی، سیدروح الله (۱۳۷۷ش). شرح حديث جنود العقل والجهل. طهران: معهد تنظیم ونشر آثار الإمام الخمینی.
هاشمیخویی، میرزاحبیبالله (۱۳٥۸ش). منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة. طهران: مكتبةالاسلامیة.
هیوود، اندرو (۱۳۹٥ش). السياسة. ترجمه: عبدالرحمن عالم. طهران: مطبعة نی.
یعقوبی، ابن واضح (د.تا). تاریخ الیعقوبی. بیروت: دارصادر.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 328 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 320 |