پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,174 |
| تعداد مقالات | 10,107 |
| تعداد مشاهده مقاله | 18,942,836 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,137,889 |
ارزیابی توزیع کاربری پارک‌های محله شهری از نظر استاندارد دسترسی نسبت به مناطق مسکونی و تراکم جمعیتی، مطالعه موردی: منطقه 3 شهر تبریز | ||
| فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری | ||
| مقاله 6، دوره 12، شماره 4 (پیاپی 25)، اسفند 1400، صفحه 97-114 اصل مقاله (709.15 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/grup.2022.8711 | ||
| نویسندگان | ||
| یوسف درویشی1؛ یعقوب مرادی* 2؛ اکبر خداشناس توکلی3 | ||
| 1اﺳﺘﺎدﯾﺎر، ﮔﺮوه ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎ و برنامه‌ریزی ﺷﻬﺮی، داﻧﺸﮕﺎه ﭘﯿﺎم ﻧﻮر، تهران، اﯾﺮان | ||
| 2اﺳﺘﺎدﯾﺎر، ﮔﺮوه ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎ و برنامه‌ریزی ﺷﻬﺮی، داﻧﺸﮕﺎه ﭘﯿﺎم ﻧﻮر، تهران، اﯾﺮان. | ||
| 3دانشجوی کارشناس ارشد، ﮔﺮوه ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎ و برنامه‌ریزی ﺷﻬﺮی، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اسلامی، واحد مرند، مرند، ایران. | ||
| چکیده | ||
| هدف پژوهش حاضر، ارزیابی توزیع کاربری پارک‌های محله شهری از نظر استاندارد دسترسی نسبت به مناطق مسکونی و تراکم جمعیتی در منطقه 3 شهر تبریز می‌باشد. روش تحقیق روش، تحلیلی – توصیفی است. روش جمع‌آوری داده‌ها اسنادی است. جامعه آماری پژوهش منطقه 3 شهر تبریز می‌باشد. داده‌های توصیفی و مکانی این پارک‌ها در قالب یک بانک اطلاعاتی در نرم‌افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ذخیره و سپس با طراحی شبکه، دسترسی محدوده منطقه 3 شهرداری تبریز و تعیین موقعیت جغرافیایی پارک‌ها در آن، محدوده سرویس‌دهی هر پارک با استفاده از مدل تحلیل شبکه (مورد شناسایی قرار گرفت. همچنین با استفاده از رویکرد نزدیکی فضایی پارک‌ها، وضعیت موجود منطقه سه شهرداری تبریز از نظر مدت‌زمان دسترسی شهروندان به پارک‌ها مورد مطالعه قرار گرفته و مناطق خارج از پوشش خدمات‌رسانی پارک‌ها برآورد گردید. علاوه‌بر روش فوق از روش‌های تحلیل تیسن و بافرینگ نیز برای تعیین حوزه عملکردی و مدت‌زمان دسترسی به هرکدام از پارک‌ها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که با محاسبه فضای مورد پوشش خدمات‌رسانی پارک‌های محله‌ای منطقه 3 شهرداری، پارک‌های موجود محله‌ای این محدوده تنها 1/71 درصد از محدوده موردمطالعه را پوشش می‌دهند. لذا قسمت شمالی این منطقه از شهر نیازمند مکان‌یابی پارک‌های جدید محله‌ای می‌باشد تا پوشش دسترسی این بخش از منطقه 3 را به حداکثر برسانیم. علاوه‌بر این بخش جنوبی این منطقه از شهر به دلیل خالی از سکنه بودن عدم وجود شبکه دسترسی در حال حاضر نیازی به ایجاد پارک محله در آن احساس نمی‌گردد. بررسی و ارزیابی نحوه دسترسی شهروندان به پارک‌های شهری از دو بعد یکی در قالب نرم‌افزار GIS و دیگری بهره‌گیری از دو مدل بافرینگ و تسین از نوع آوری در این حوزه مطالعاتی می‌باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| توزیع کاربری؛ پارک محله شهری؛ مناطق مسکونی؛ تراکم جمعیتی؛ تبریز | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Assessing the Land use Distribution of Urban Neighborhood Parks in Terms of Access Standards to Residential Areas and Population Density, Case Study: Region 3 of Tabriz | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Yousef Darvishi1؛ Yaghoub Moradi2؛ Akbar Khodashana Tavakoli3 | ||
| 1Assistant Professor, Department of Geography and Urban Planning, University of Payame Noor, Tehran, Iran | ||
| 2Assistant Professor, Department of Geography and Urban Planning, University of Payame Noor, Tehran, Iran. | ||
| 3Msc Student, Department of Geography and Urban Planning, Marand Branch, Islamic Azad University, Marand, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The purpose of this study is to evaluate the land use distribution of urban neighborhood parks in terms of access standards to residential areas and population density in District 3 of Tabriz. Research method is analytical descriptive.The method of data collection is documentary. The statistical population of the research is region 3 of Tabriz city. Descriptive and spatial data of these parks are stored in the form of a database in GIS software and then by designing the network, accessing the area of region 3 of Tabriz municipality and determining the geographical location of the parks in that area. The service of each park was identified using a network analysis model. Also, using the approach of spatial proximity of parks, the current situation of District 3 of Tabriz Municipality in terms of the duration of citizens' access to parks was studied and areas outside the service coverage of parks were estimated. In addition to the above method, Thiessen analysis and buffering methods were used to determine the functional area and duration of access to each park. The results showed that by calculating the space covered by the service parks in the neighborhood parks of District 3 of the municipality, the existing parks in the neighborhoods of this area cover only 71.1% of the area under study. Therefore, the northern part of this area of the city needs to locate new neighborhood parks in order to maximize the access coverage of this part of District 3. In addition, the southern part of this area of the city, due to the uninhabited lack of access network, currently has no need to create a neighborhood park. Investigating and evaluating the access of citizens to urban parks from two dimensions is within this research realm, one in the form of GIS software and the other using two models of buffering and tsin is a type of innovation in this field of study. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Land Use Distribution, Urban Neighborhood Park, Residential Areas, Population Density, Tabriz | ||
| مراجع | ||
|
بهرام سلطانی، کامبیز (1371)، مجموعه مباحث و روش‌های شهرسازی مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی معماری ایران، تهران.
پورمحمدی، محمدرضا (1382)، برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، انتشارات سمت.
تیموری، راضیه؛ روستایی، شهرام؛ زمانی، اصغر و احدنژاد، محسن (1389)، ارزیابی تناسب فضایی مکانی پارک‌های شهری با استفاده از GIS (مطالعه موردی پارک‌های محله‌ای منطقه 2 شهرداری تبریز). مجله علمی پژوهشی فضای جغرافیایی، شماره 30: 137 تا 168.
چهرزاد، رحیم، آذرپیشه، نازیلا (1371)، تحت عنوان فضای سبز تبریز در. تلطیف آب و هوا در سال ۱۳۶۹، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز.
حیدری چیانه، رحیم، پورمحمدی، محمد (1378)، جایگاه و اهمیت کاربری فضای سبز در برنامه‌ریزی شهری، مورد مطالعه شهر تبریز، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز.
حسینی، سید علی؛ احمدی، سجاد؛ ویسی، رضا (1391)، بررسی و تحلیل فضای سبز شهر شیراز، فصلنامه پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری،3(5): 70-51.
حسین‌زاده دلیر، کریم (1375) فضای سبز شهری- منطقه‌ای مکان‌یابی برای پارک طبیعت مورد نمونه تبریز. نشریه دانشگاه تبریز، شماره‌های 158 و 159: 1 تا 30.
رضویان، محمدتقی (1381)، برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، انتشارات منشی، تهران
رضوی‌زاده، الهام، نوروزی ثانی، پرویز (1391)، برنامه‌ریزی کاربری اراضی (نمونه موردی: شهرک ولیعصر مرند)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری مهندسی شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملکان.
رمضانی کیاسج محله رؤیا؛ اسماعیلی علویجه الهام؛ امیری محمدجواد (1399)، مکان‌یابی فضای سبز شهری با استفاده از روش‌های ارزیابی چند معیاره، مطالعه موردی: منطقه 4 تهران، فصلنامه پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، 11(22): 28-13
زیاری، کرامت‌االه (1384)، برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، انتشارات دانشگاه یزد.
عزت پناه زمانی، جبرئیل، عزت‌پناه، بختیار (1391)، ارزیابی کمی و کیفی کاربری اراضی (مورد مطالعه شهر هریس). پایان‌نامه کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری مهندسی شهرسازی، دانشگاه آزاد مرند.
ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ، رﺳﻮل (1387). ارزﻳﺎﺑﻲ ﻛﻤﺒﻮد ﭘﺎرک در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﻬﺮی ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺳﺮاﻧﻪ/ ﭘﺎرک و روش ﺑﺎﻓﺮﻳﻨﮓ، ﺻﻔﻪ. 17(47): 109 -120.
قربانی، رسول (1386)، تحلیل فضایی توزیع پارک‌های شهری تبریز و نارسائی‌های موجود در آن، طرح پژوهشی دانشکده علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه تبریز.
قدوسی، مهران (1379)، پارک‌های شهری: دیروز، امروز، فردا (2)؛ طراحی پارک‌های شهری با استفاده از GIS واقعیت مجازی. نشریه شهرداری‌ها، شماره22: 52.
قبادی، ﻧﺴﺮﻳﻦ (1391)، ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮی ﺗﻮزﻳﻊ پارک‌ها در ﺑﻴﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﻬﺮی ﺗﻬﺮان ﺑﺮ اﺳﺎس ﺷﺎﺧﺺ ﺗﺎﻳﻞ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰی ﻓﻀﺎﻳﻲ. 1(4): 133 -144.
قسامی، فاطمه، یوسفی، الهام، صالحی، اسماعیل، کافی، محسن (1394)، تحلیل پایداری پارک‌های منطقه‌ای با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی شهر جیرفت)، نشریه جغرافیا و برنامه‌ریزی، 19(52): 257-276.
سازمان برنامه و بودجه، (1377)، ضوابط طراحی در فضای سبز.
سیف‌الدینی فرانک، شورجه محمود (1392)، برنامه‌ریزی هوشمندانه کاربری زمین و حمل‌ونقل شهری، نگاهی دیالکتیکی به فضای شهر. تهران، انتشارات مدیران امروز.
شیری، ابوالفضل، مشکینی، ابوالفضل (1385)، ارائه الگوی مکان‌یابی بهینه فضای سبز شهری با استفاده از GIS مورد نمونه پارک‌های شهر زنجان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه زنجان.
صمدی، نادر، فرج‌زاده، منوچهر (۱۳۷۹)، مکان گزینی مراکز خدمات شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS (نمونه موردمطالعه شهر نمین؛ استان اردبیل)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه یزد.
ﻟﻄﻔﻲ، ﺻﺪﻳﻘﻪ، ﻋﻴﺴﻲ، ﺟﻮﻛﺎرﺳﺮﻫﻨﮕﻲ، ﻋﺜﻤﺎنﭘﻮر، ﻫﻴﺮش، ﻋﻈﻴﻤﻲ، ﺳﻴﻮان (1392)، ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﻮزﻳﻊ ﻓﻀﺎﻳﻲ پارک‌های ﻣﺤﻠﻪای ﻣﻨﻄﻘﻪ 3 ﺗﻬﺮان، دو ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻀﺎی ﺷﻬﺮی. 2(1): 99-120.
مجنونیان، هنریک (1374)، مباحثی پیرامون پارک‌ها و فضای سبز تفریحگاه‌ها، نشر سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری تهران.
محمدی، جمال، ضرابی، اصغرپور، قیومی، حسین (1390)، تحلیل فضایی و مکان‌یابی پارک‌های درون‌شهری نمونه موردی: شهر کازرون، نشریه جغرافیا و برنامه‌ریزی، 16(38): 152-123.
ﻣﺤﻤﺪی، ﻣﻬﺪی، علی‌اکبر، ﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎر (1388). ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﻮزﻳﻊ ﻓﻀﺎﻳﻲ و ﻣﻜﺎن ﮔﺰﻳﻨﻲ ﭘﺎرکﻫﺎی ﺷﻬﺮی ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻃﻼﻋﺎت ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ GIS،ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی: ﻣﻨﻄﻘﻪ 2 ﺷﻬﺮداری زاﻫﺪان، ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻬﺮی، 7(23): 17 -27.
مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهری (1369)، نگرشی بر الگوی برنامه‌ریزی شهری در ایران، وزارت کشور، تهران.
موحد، علی، صحراییان، زهرا، سلیمانی، محمد (1398)، تحلیل ارتباط میان ساختار فضایی و رشد پراکندۀ محلات شهری به روش چیدمان فضا (مطالعه موردی: شهر شیراز)، نشریه جغرافیا و برنامه‌ریزی، 23(68): 265-284.
وارثی، حمیدرضا، کاووس، علی نژاد، طیبی (1390). تحلیل تناسب زمین برای توسعه شهری با استفاده از مدل AHP مطالعه موردی شهر فیروزآباد، مجله پژوهش و برنامه‌ریزی شهری. 2(7): 36-17.
Handy S. L. (1997), Measuring Accessibility: An Exploration of Issues And Alternatives, Environment and planning 29(17): 9-25. Mcmullin Shaun, K. (1999), Location Strategies, Department of Geography, University of Washington: Oh, K., Jeong, S. (2007), Assessing the spatial distribution of urban parks using GIS. Landscape and Urban Planning, 82(1–2): 25-32 Van Herzele, A., Wiedemann, T. (2003), A monitoring tool for the provision of accessible and attractive attractive urban green spaces. Landscape Urban Planning, 63: 109–126. Zhang, X., Lu, H. & Holt, J. (2011), Modeling spatial accessibility to parks: a national study. International Journal of Health Geographics, 10 (1):1-14. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 594 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 600 |
||