پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,129 |
| تعداد مقالات | 9,667 |
| تعداد مشاهده مقاله | 17,602,991 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,290,178 |
بررسی فرآیند مجابی در روایت‌ها‌ی عامیانۀ آذربایجانی بر اساس الگوی نشانه-معناشناسی گفتمان | ||
| فصلنامه علمی - پژوهشی زبان‌شناسی اجتماعی | ||
| دوره 5، شماره 3 - شماره پیاپی 19، تیر 1401، صفحه 67-79 اصل مقاله (677.45 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/il.2023.62144.1504 | ||
| نویسندگان | ||
| شهلا یعقوبی* 1؛ علی کریمی فیروز جایی2؛ حمیدرضا شعیری3؛ محمدرضا احمدخانی2 | ||
| 1مربی زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه پیامنور، تهران، ایران | ||
| 3دانشیار زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| فرآیند مجابسازی از زیرشاخههای بسیار مهم و باز در حوزه نشانهمعناشناسی گفتمان است. مقالهی حاضر میکوشد با رویکرد نشانه-معناشناختی و با استفاده از روش استقرایی به مسئلهی اصلی این پژوهش که بررسی نوع، میزان و بسامد استفاده از عوامل مجابسازی در گفتمان روایی روایت‌ها‌ی عامیانهی آذربایجان است، بپردازد. روایت‌ها‌ی منتخب این مقاله شامل روایت‌ها‌ی ماهیسیاه کوچولو، کچلممسیاه، کوراوغلو، ۲۴ ساعت در خواب و بیداری و روایت یک هلو هزار هلو میشود. یافتهها بیانگر آن است که در این روایتها عوامل مجابسازیگوناگونی مثل استدلال، تدبیر، اعتمادسازی، تحذیر، وعده و نظایر آن، بسته به شرایط و مخاطب بکار رفته است. مشخص گردید که از 145 فرآیند مجابسازی و 24 نوع عامل مجابسازی بررسیشده در پنج روایت عامیانهی آذربایجانی، به ترتیب تحذیر، تهدید، تحریک، استدلال، وعده و رجزخوانی بالاترین بسامدها را داشتهاند؛ به طوریکه در مجموع، حدود یک چهارم کل مجابسازیها از دو سبک تحذیر و تهدید بوده است. اما میزان موفقیت همین دو عامل نیز در مجابسازی به یک اندازه نبوده است. این در حالی است که برخی از عوامل مجابسازی مثل رشوه، ایجاد تردید، تعارف، چاپلوسی، نفرین، تاکید و مظلومنمایی فقط در یک مورد مشاهده شدند. این نشان میدهد که به نوعی برحذر داشتن و ترساندن از عواقب کار، سبک غالب روایت‌ها‌ی عامیانه آذربایجانی مورد بررسی است، هر چند که تنها در حدود 55 درصد موارد منجر به مجاب مخاطب شدهاند. همچنین از میان روایت‌ها‌ی منتحب، ماهی سیاه کوچولو بالاترین درصد عدم موفقیت در مجابسازی را داشته است. زیرا کنشگر اصلی که ماهی است بسیار مصر بر رسیدن به خواستهش است و هیچکس نمیتواند او را مجاب به دستکشیدن از خواستهش بکند. در حالیکه در دو داستان کوراوغلو و کچلممسیاه که رابطه قدرت در میان است، مجابسازی بالاترین حد موفقیت را داشته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نشانهمعناشناسی؛ کنشی؛ مجابسازی؛ گفتمان روایی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Persuasive Process Analysis of Azerbaijani Folklore Narratives Based on Discourse Sign-Semiotics Pattern | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Shahla Yaghoobi1؛ Ali Karimi Firooz jaee2؛ Hamidreza Shairi3؛ Mohamad Ahmadkhani2 | ||
| 1Instructor of Linguistics, Payame Noor University, Tehran, Iran | ||
| 2Associate Professor of Linguistics, Payame Noor University, Tehran, Iran | ||
| 3Associate Professor of French Language and Literature, Tarbiyat Modarres University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Persuasive process is an important and open topic in discourse sign-Semiotics. The article tries to analyze type and frequency of persuasive factors in narrative discourses of Azerbaijan Folklore Narratives based on sign-Semioticsapproach and inductive method. The selected narratives are Mahi Siyahe Koochooloo (The Little Red Fish), Kachal Mam Siyah (The Bald Mamsiah), Koroghloo, 24 saat khab o bidari (24 Hours of Sleep and Wake), and Yek Holoo Hezar Holoo (One Peach, One Thousand Peaches) narratives. In these narratives persuasive factors like reasoning, planning, building trust, caution, promise, etc. are used considering the situation and the addressee. From 145 persuasive processes and 24 types of persuasive factors, caution, threat, incitement, reasoning, promise, and rodomontade have the highest frequencies. 1/4 of persuasive factors belong to caution and threat but the rate of success in these two factors is not the same. Bribery, hesitation, compliment, flattery, curse, emphasis and playing to be oppressed were just in one case. The analysis showed that the exhort and frightening of doing outcomes is the dominant style in Azerbaijan Folklore Narratives. There is the highest percentage of persuasion failure in Mahi Siyahe Koochooloo narrative because of the insistence of the doer on the realization of his goal. There is the highest level of persuasion success in Kachal Mam Siyah and Koroghloo because of the power relationship. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Sign-Semiotics, Action Discourse, Persuasion, Narrative Discourse | ||
| مراجع | ||
|
احمدی ملکی، رحمان (۱۳۷۶). «قهرمانان حماسهی کوراوغلو». ادبیات داستانی. ش ۴۲. صص. ۶۴- ۷۳.
اطهاری نیک عزم، مرضیه (۱۳۹۳). «تحلیل زمان و شاخصهای زمانی در ضربالمثلها با رویکرد نشانهمعناشناسی، مورد مطالعه: زبان فارسی». جستارهای زبانی. ش ۱۹. صص. ۱- ۲۵.
بهنام، مینا (۱۳۹۰). «بررسی تعامل دو نظام روایی و گفتمانی در داستان رستم و اسفندیار در چارچوب رویکرد نشانهمعناشناسی». فصلنامه پژوهشهای زبان و ادبیات تطبیقی. س2. ش 4. صص. 1-26.
پارسا، سیداحمد؛ رحیمی، منصور(1396). «بررسی نشانه-معناشناختی داستان لیلی و مجنون جامی بر پایة تحلیل گفتمان»، فنون ادبی، سال نهم، شماره یک، صص18-1.
پراندوجی، نعیمه؛ نصیحت، ناهید(۱۳۹۷). «نشانه-معناشناسی فرآیند تنش در ایمان آوردن ملکهی سبا». جستارهای زبانی. ش ۴۵. صص. ۳۵- ۶۱.
تولان، مایکل(1386). روایتشناسی، درآمدی زبانشناختی- انتقادی. (فاطمه علوی و فاطمه نعمتی، مترجم). تهران: انتشارات سمت.
توحیدلو، یگانه؛ شعیری، حمیدرضا (1396). «مطالعه پروتزسازی گفتمانی: چرا دروغ روایی پروتز است؟». پژوهش ادبیات معاصرجهان، دوره بیستودوم، شماره1، صص ۲۶۹- ۲۸۶.
ثواب، فاطمه؛ محمودی، محمدعلی؛ زهرازاده، محمد(1394). «ساختار روایت خسرو و شیرین نظامی». پژوهشنامۀ ادب غنایی دانشگاه سیستان و بلوچستان، شماره24. صص ۳۷- ۵۸.
جهانی، پروین(۱۳۸۸). بررسی روایی داستان داشآکل: رویکرد نشانه –معناشناختی. پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاداسلامی تهران مرکزی.
جهانگیرمیرزا حسابی، جعفر؛ عباسی، علی (۱۳۸۶). «کارکرد روایت در یک هلو و هزار هلو». پژوهشنامه علوم انسانی. ش ۵۵. صص. ۱- ۱۴.
دهقانی، ناهید(1390). «بررسی ساختار روایی حکایتهای کشفالمحجوب هجویری بر اساس الگوی نشانهشناسی روایی گرمس». متنپژوهی ادبی. شماره 48. صص ۹ -۳۲.
دهقان، علی؛ امیری، وحید (1394). «بررسی عناصر روایت داستانی 24 ساعت خواب و بیداری صمد بهرنگی». فصلنامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی. ش ۲۳. صص ۷۹- ۱۰۶.
دادبود، فاطمه؛ بشیرنژاد، حسن و شعیری، حمیدرضا (۱۳۹۹). «تحلیل نشانه-معناشناسی فرآیند داستانسرایی هزار و یک شب از نظام تقابل تا تطابق». فصلنامه پژوهشهای ادبی. ش ۶۸. صص. ۸۹- ۱۱۰.
رسمی، سکینه؛ رسمی، عاتکه (1395). «بررسی تطبیقی نقش اسطورهای «آب» در داستان کوراوغلو با شاهنامة فردوسی و روایتها شفاهی آن». کهننامه ادب پارسی. ش ۲۰. صص ۵۱- ۷۷.
سجادینسب،آزاده؛ قویمی،مهوش(1397). تحلیل روایی قصه سیندرلا اثر شارل پرو بر اساس نظام گفتمانی ابر شمایلی، نشریه: روایتشناسی.
شعیری، حمیدرضا (13۸1). مبانی معناشناسی نوین. چاپ نخست. تهران: انتشارات سمت.
ــــــــــــــــ (۱۳۸۵). تجزیه وتحلیل نشانه-معناشناسی گفتمان. تهران: انتشارات سمت
ــــــــــــــــ (۱۳۹2). نشانه–معناشناسی دیداری. تهران: انتشارات سخن.
ــــــــــــــــ (139۵). نشانه-معناسی ادبیات: نظریه و روش تحلیل گفتمان ادبی. تهران: انتشارات دانشگاه.
ــــــــــــــــ (۱۳۹8). تجزیه و تحلیل نشانه–معناشناسی گفتمان. تهران: انتشارات سمت.
شعیری، حمیدرضا؛ وفایی، ترانه (۱۳۸۸). راهی به نشانه-معناشناسی سیّال: با بررسی موردی «ققنوس» نیما. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
شفیعی، سمیرا؛ قبادی، حسینعلی و شعیری، حمیدرضا (۱۳۹۵). «تحلیل نشانه-معناشناختی گفتمان روایی ضحاک و فریدون بر اساس نظریهی گرمس». دوفصلنامه ادبیات حماسی. ش ۵. صص. ۹۹- ۱۲۹.
شیری، قهرمان؛ نظری، نجمه و بهرامیپور، نوشین(۱۳۹۷). «تحلیل کارکرد گفتمانی طنز در باب اول گلستان سعدی؛ رویکرد نشانه-معناشناسی». جستارهای زبانی. ش ۴۳. صص. ۸۱-۱۱۱.
فلاح، ابراهیم؛ شفیعپور، سجاد (۱۳۹۸). «تحلیل روایت موسی و سامری بر پایهی نشانه-معناشناسی گفتمانی». جستارهای زبانی. ش ۴۹. صص. ۲۵- ۵۰.
فخری، آزاده (1395). «بررسی تطبیقی حماسه کوراوغلی در اقوام آذربایجان، ترکیه و ترکمن». فصلنامه فرهنگ مردم ایران. شماره 47. صص ۲۷- ۴۹.
کرباسی، زهرا؛ شعیری، حمیدرضا و لطافتی، رویاء(1396). تحلیل نشانه معناشناختی تحقق سره و ناسره در گفتمان ادبی: مطالعه موردی داستان عامیانه «سزای نیکی بدی است». مجله: فرهنگ و ادبیات عامه.
کنعانی، ابراهیم (۱۳۹۸). «تحلیل نشانه ـ معناشناختی کارکرد گفتمانی مقاومت اسطورهای در داستان سیاوش». فصـلنامه ادبیات عــرفانـی و اسطـورهشنـاختی. ش ۵۶. صص. ۲۴۷- ۲۸۰.
مقدم، علیرضا؛ کریمی، محمدحسن؛ صحراگرد رحمان و شاهسنی، شهرزاد (1398). تحلیل گفتمان انتقادی داستان «ماهی سیاه کوچولو» صمد بهرنگی. مجله: پژوهش زبان و ادبیات فارسی، دوره 54.
نقابی، عفت؛ پورآسیاب دیزج، طاهره (1397). «بررسی طرحشناختی افسانههای عامیانة آذربایجان». دو ماهنامه فرهنگ و ادبیات عامه، سال 6، شماره 22.
ولیپور، عبداله؛ همتی، رقیه(۱۳۹۶). «در جستوجوی کمال مطلوب؛ بررسی تطبیقی ماهی سیاه کوچولو». نوشتهی صمد بهرنگی باجاناتان مرغ دریایی اثرریچارد باخ». مطالعات ادبیات کودک. ش ۱۶. صص. ۱۶۱- ۱۷۸.
هاشمی، الهام؛ صلاحی مقدم، سهیلا و کریمیمطهر، جاناله (۱۳۹۹). « گفتمان تنهایی در غزلیات شمسالدین محمد حافظ شیرازی و اشعار آفاناسی یویچ فت با رویکرد نشانه-معناشناسی». کهننامه ادب پارسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. ش ۱. صص ۳۰۷- ۳۳۵.
عبدالهزاده برزو، راحله؛ریحانی، محمد(۱۳۹۸). «نقد کهن الگویی سفر قهرمان در داستان ماهی سیاه کوچولو بر اساس نظریهی کمپبل و پیرسن». مطالعات ادبیات کودک. ش ۱۹. صص. ۱۰۲- ۱۲۲.
عباسی، علی(۱۳۸۰). صمد روایت یک اسطوره. تهران: نشر چیستا.
ـــــــــــــ (1391). کارکرد نحو روایی در تئاتر لورانزاسیو اثر موسه. همایش ملی نقد ادبی، دانشگاه شهید بهشتی.
ـــــــــــــ (1393). روایتشناسیکاربردی: تحلیل زبانشناختی روایت (تحلیل کاربردی بر موقعیتهای روایی،عنصر پیرنگ و نحو روایی در روایتها). تهران، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
Fontanille, J. (2004). Séma et soma. Les figures du corps. Paris: Maisonneuve et Larose. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 159 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 212 |
||