تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,129 |
تعداد مقالات | 9,667 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,601,431 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,288,453 |
مسائل و معیارهای نامگذاری گونههای زبانی، با توجه به گونههای زبانی ایران | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی زبانشناسی اجتماعی | ||
مقاله 5، دوره 5، شماره 4 - شماره پیاپی 20، مهر 1401، صفحه 61-74 اصل مقاله (473.58 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/il.2023.60508.1523 | ||
نویسنده | ||
رضا امینی* | ||
استادیار زبانشناسی، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
مسئلۀ اصلی مورد توجه این پژوهش برآمده از این پرسش است که «چرا برای یک زبان یگانه نامهای متفاوتی وجود دارند؟» در این مقاله، مواردی که مطالعه شدهاند عبارتند از:تأثیر عاملهایِ اجتماعی و سیاسی بر نامگذاری گونههای زبانی و اهمیت توجه به پیوندهای خویشاوندی و همانندیهای ساختاری زبانها. سپس، نامهای ثبتشده برای گونههای زبانی ایران در نرمافزار «اطلس زبانی ایران» دستهبندی و تحلیل شده و ویژگیهای نامهای هر مقوله برشمرده شده است. این پژوهش به لحاظ روششناختی از نوع استقرایی است و یک روش توصیفی تحلیلی مورد استفاده قرار گرفته است. در بخش نتیجهگیری، استدلال شده که نامگذاری گونههای زبانی متأثر از عوامل غیرزبانیِ اجتماعی، سیاسی و جغرافیایی است. برای بازشناسی گونههای زبانی از یکدیگر و تعیین نام دقیق آنها، باید به ویژگیهای زبانی متمایزکننده و گنجینۀ واژگان اصلی آنها، تأثیر تماس زبانی درازمدت جامعههای زبانی و نظر و احساس گویشور دربارۀ گونۀ زبانی خود توجه شود. در بخشهای مختلف مقاله، بحثها و استدلالهای ارائهشده، به نمونههای مقتضی مستند شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
نامگذاری؛ گونۀ زبانی؛ واژگان اصلی؛ زبانهای ایران؛ زبانشناسی اجتماعی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Issues and Criteria of Naming Language Varieties with Regard to Language Varieties in Iran | ||
نویسندگان [English] | ||
Reza Amini | ||
Assistant Professor of Linguistics, Research Center for Cultural Heritage and Tourism, Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The main objective of this research is to study the reason for multiple names for a single language. To this end, the impact of social and political variables on naming language varieties and the importance of paying attention to the kinship relations and structural similarities of languages are investigated. Then, the registered names for Iranian language varieties in the software of the “Linguistic Atlas of Iran” are classified and analyzed. This research is methodologically inductive, and a descriptive–analytical method has been used. In conclusion, it is argued that naming language varieties is under the influence of non-linguistic social, political, and geographical factors. To distinguish language varieties from each other and determine their exact names, one must pay attention to the distinguishing linguistic features and their main lexicons, the effect of long-term linguistic contact of language communities, and the speakers’ feelings about their linguistic varieties. In different parts of the article, the explications are documented with relevant examples. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Naming, Language Variety, Main Lexicons, Iranian Languages, Sociolinguistics | ||
مراجع | ||
اُرانسکی، ای. م. (1379). مقدمۀ فقهالغۀ ایرانی. ترجمۀ کریم کشاورز، تهران: انتشارات پیام.
برجیان، حبیب (1392). زبان گفتار شهر اصفهان کی و چگونه فارسی شد؟. زبانها و گویشهای ایرانی (ویژهنامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی)، اسفند 1392، شمارۀ 3، ص110-91.
رستمی، محمد (1388). گویش نهاوندی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
دبیرمقدم، محمد (1392). ردهشناسی زبانهای ایرانی. دو جلد، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
حسننیا، محمد (2015). زبان خلوصی و گتاوی (جدگالی) و سیر تحول آن در شهرستان بستک.
فتحی بروجنی، شهلا (1392). گویش میمهای. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
کاشغری، محمؤدبن حسینبن محمد (1375). نامها و صفتها و ضمیرها و پسوندهای دیوان لُغاتُ التُرک. ترجمه و تنظیم و ترتیب الفبائی سیّد محمد دبیرسیاقی. تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
کلباسی، ایران (1387). گویش کلیمیان اصفهان (یک گویش ایرانی). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
مسعودی، علی بن حسین (1390). مروجالذهب و معادن الجواهر. جلد دوم، چاپ چهارم، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
وارداف، رونالد (1393). درآمدی بر جامعهشناسی زبان. ترجمۀ رضا امینی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و نشر بوکا.
وزیری، احمدعلی خان (1386). جغرافیای بلوچستان. تصحیح، تعلیق، توضیح و اضافات از دکتر محمدرضا نصیری، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
همایون، همادخت (1383). گویش کلیمیان یزد (یک گویش ایرانی). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
یعقوبزادهیفرد، جلیل (1398). سیاست و برنامهریزی زبان در جمهوری آذربایجان. تهران: ساوالان ایگیدلری.
Campbell, L. (2013). Historical linguistics: An introduction (3rd Ed.). Edinburgh: Edinburgh University Press. Campbell, L. (2003). How to show languages are related: Methods for distant genetic relationship. B. D. Joseph & R. D. Janda (Eds.). The Handbook of historical linguistics (pp. 263-282), Oxford: Blackwell Publishing. Doerfer, G. (1971). Khalaj material, Bloomington: Indiana University Publications. Gumperz, J. J. (1971). Language in social groups, Stanford: Stanford University. Isayev, M. I. (1977). National languages in the USSR: Problems and solutions. Moscow: Progress Publishers.
Kapović, M. (2017). Indo-European languages: Introduction. M. Kapović (Ed.). The Indo-European languages (2nd ed.) (pp. 1-9). London: Routledge.
Léglise, I., & Migge, B. (2006). Language-naming practices, ideologies, and linguistic practices: Toward a comprehensive description of language varieties, Language in Society, 35, 313-339.
Mackenzie, D. N. (1961). The origins of Kurdish. Transactions of the Philological Society, 86, 68-86.
Neethling, B. (2017). Onomastics- A multidisciplinary field of study: What's in a name?, Moldova: Lap Lambert Academic Publishing.
Rankin, R. L. (2003). The comparative method. B. D. Joseph, & R. D. Janda (Eds.). The handbook of historical linguistics, (pp. 183-21), Oxford: Blackwell Publishing.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 307 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 257 |