دشتکی نیا, فرهاد. (1401). دگرگونی عدلیه کرمان در عصر مشروطیت 1344-1324ق/1304-1285ش. فصلنامه علمی زیست فناوری گیاهان زراعی, 10(شماره دوم - پیاپی20- بهار و تابستان 1401), 117-130.
فرهاد دشتکی نیا. "دگرگونی عدلیه کرمان در عصر مشروطیت 1344-1324ق/1304-1285ش". فصلنامه علمی زیست فناوری گیاهان زراعی, 10, شماره دوم - پیاپی20- بهار و تابستان 1401, 1401, 117-130.
دشتکی نیا, فرهاد. (1401). 'دگرگونی عدلیه کرمان در عصر مشروطیت 1344-1324ق/1304-1285ش', فصلنامه علمی زیست فناوری گیاهان زراعی, 10(شماره دوم - پیاپی20- بهار و تابستان 1401), pp. 117-130.
دشتکی نیا, فرهاد. دگرگونی عدلیه کرمان در عصر مشروطیت 1344-1324ق/1304-1285ش. فصلنامه علمی زیست فناوری گیاهان زراعی, 1401; 10(شماره دوم - پیاپی20- بهار و تابستان 1401): 117-130.
تاریخ. دانشکده ادبیات و ادبیات علوم انسانی. دانشگاه شهید باهنر. کرمان. ایران
چکیده
با استقرار نظام مشروطه دگرگونیهایی در برخی از ارکان دیوانسالاری ایران ایجاد شد. تشکیلات قضایی ایران از آن دگرگونیها برکنار نماند و با تصویب متمم قانون اساسی از نظم جدیدی که در حال استقرار بود، تأثیر پذیرفت. یکی از بخشهای تشکیلات قضایی که بر پایه نظم جدید دچار تغییر شد، عدلیه ایالات بود. ایالت کرمان یکی از نخستین ایالتهایی بود که عدلیه نوین پس از انقلاب مشروطیت در آن شکل گرفت. پژوهش حاضر میکوشد با روش مطالعات تاریخی و رویکرد توصیفی ـ تحلیلی ضمن مطالعة تطبیقی تشکیلات عدلیه کرمان در دوره پیش و پس از انقلاب مشروطیت به این پرسش پاسخ دهد که: روند دگرگونی تشکیلات عدلیه ایالت کرمان در عصر انقلاب مشروطیت چگونه بود؟ یافتههای پژوهش نشان میدهد که انقلاب مشروطیت، بر مبنای قانون عدلیه اعظم، مرجعیت قضایی، ساختار تشکیلاتی، ترتیبات دادرسی و منابع مالی تشکیلات عدلیه کرمان را دگرگون کرد. این پژوهش قصد دارد بر پایة اسناد سازمان اسناد ملی، اسناد آرشیوهای خصوصی، اسناد منتشر نشدة کنسولگری انگلستان در کرمان، روزنامهها و منابع دستاول، تأثیر انقلاب مشروطیت بر تشکیلات قضایی ایران را در ایالات با تأکید بر ایالات کرمان تبیین و ارزیابی کند.
Transformation of Kerman Judiciary in the era of constitution 1906-1925
نویسندگان [English]
Farhad dashtaki nia
History.Faculty of Literature and Humanities. Shahid Bahonar University of Kerman. Kerman. Iran
چکیده [English]
With the establishment of the constitutional system, changes were made in some elements of the Iranian bureaucracy. The Iranian judiciary was not excluded from those changes, and with the passage of the constitutional amendment, the new order that was being established was affected. One of the branches of the judiciary that changed under the new order was the state judiciary. Kerman province was one of the first states in which a new judiciary was formed after the constitutional revolution. The present study aims to answer this question with the method of historical studies and descriptive-analytical approach while studying the comparative study of the judicial formations of Kerman in the period before and after the constitutional revolution. Findings show that the constitutional revolution based on the law establishing the Supreme Justice caused changes in the judiciary, organizational structure, judicial arrangements, and financial resources of the Kerman judiciary. Based on the documents of the National Archives of Iran, private archive documents, unpublished documents of the British Consulate in Kerman, newspapers, and first-hand sources, this study intends to explain and evaluate the impact of the Constitutional Revolution on part of the Iranian bureaucracy in the states.
فلاح توتکار، حجت (1388). «عدالتخانة دولتی: وزارت عدلیه یا مجلس شورای ملّی»، فصلنامه تاریخ اسلام و ایران، س19، ش1، پیاپی 75، صص 124-111.
فلور، ویلم؛ بنانی، امین (1390). نظام قضایی عصر قاجار و پهلوی، ترجمة حسن زندیه، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
کرمانی، ناظمالاسلام (1357). تاریخ بیداری ایرانیان، بهاهتمام علیاکبر سعیدی سیرجانی، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
کرمانی، مجدالاسلام(1308). شهر خاموشان یا اوضاع عدلیه سابق، بیجا، ناشر م. مجدزاده.
مستوفی کرمانی، مصطفیخان (1393). بنبست مستوفی: خاطرات میرزا مستوفیخان مستوفی کرمانی، تصحیح و تحشیه علی جمیل کرمانی، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی حوزة هنری استان کرمان.
نیکپور، مجید (1383). نامآوران علم و اجتهاد کرمان: از قاجاریه تا پهلوی، تهران: سازمان اسناد و کتابخانة ملی ایران با همکاری مرکز کرمانشناسی.
وزیری، احمدعلیخان (1393). تاریخ کرمان، تصحیح و تحشیه محمدابراهیم باستانی پاریزی، تهران: انتشارات علم.
همت کرمانی، محمود (1355). شهر شش دروازه، تهران: بینا.
بررسی استینافی توقیف اشخاص تحویل عدلیه کرمان توسط نظمیه، سازمان اسناد ملی ایران، محل در آرشیو: 29889658.
تأمین مجلدات قانونی وزارت عدلیه با توزیع در بلوچستان و کرمان، سازمان اسناد ملی ایران، محل در آرشیو: 29889089.
تعرفه پرداخت حقوق غلامحسینخان عدالتالسلطنه ریاست عدلیه کرمان و آذربایجان، سازمان اسناد ملی: سند شماره510 گ 2 الف الف.
تلگراف از کرمان به طهران، سازمان اسناد ملی ایران، محل در آرشیو: 089056/298.
راپورتی از کرمان، سازمان اسناد ملی ایران، محل در آرشیو: 089056/298.
رقم عضدالملک نایبالسلطنه؛ انتصاب میرزا حسنخان شیخالملک به ریاست عدلیه و تجارت فارس، تاریخ رقم: شعبان 1327 ه.ق، محفوظ در: آرشیو شخصی آقای مجید نیکپور.
.سواد تلگراف عریضة حاجیامین به مقام منیع نخستوزیر، 1336 ه.ق، نمره تلگراف: 365، سازمان اسناد ملی ایران، محل در آرشیو: 293003075.
سواد مراسله امنیه به اداره عدلیه کرمان، 29 ثور، سازمان اسناد ملی ایران، محل در آرشیو: 293003075.
کتابچة اسناد امور کرمان و بلوچستان در دوره حکومت ناصرالدوله، مجموعه آلبومهای بیوتات سلطنتی، سازمان اسناد ملی ایران: آلبوم شماره 517/2.
کتابچة اسناد امور کرمان و بلوچستان در دوره حکومت ناصرالدوله، از مجموعه آلبومهای بیوتات سلطنتی، سازمان اسناد ملی ایران: آلبوم شماره 7/224.
گزارش تخریب عدلیه کرمان، سازمان اسناد ملی ایران، محل در آرشیو: 088283/ 298.
لایحه کسب تکلیف عدلیه کرمان از وزارت عدلیه، مجموعه مکاتبات و تلگرافات عدلیه اصفهان، یزد و کرمان، سازمان اسناد ملی ایران، محل در آرشیو: 089056/298.
مکتوب اداره محاسبات کل وزارت مالیه به وزارت جلیلة عدلیه درباره میرزا جلال خان رئیس شعبه بدایت کرمان، سازمان اسناد ملی ایران، محل در آرشیو: 089056/298.
نامه وزارت جلیلة عدلیه عظمی به جناب عمدةالامرا العظام وکیلالملک، 1295 ه.ق، سازمان اسناد ملی ایران.
نامه انجمن ایالتی کرمان به وزارت داخله، سازمان اسناد ملی، محل در آرشیو: 822 ط 1 ب آ.
نامه بحرالعلوم کرمانی، سازمان اسناد ملی ایران، محل در آرشیو: 089056/298.
نامه دیوانخانه عدلیه کرمان به وزارت عدلیه، شماره نامه: 447، سازمان اسناد ملی ایران، محل در آرشیو: 088283/ 298.
نامه وزارت عدلیه به صارمالسلطان، شماره نامه 3434، سازمان اسناد ملی ایران، محل در آرشیو: 089056/298. نامه بحرالعلوم کرمانی
نامه وزارت داخله به وزارت عدلیه، 9 شهریور 1304، شماره نامه 2874، در مجموعه «بررسی استینافی توقیف اشخاص تحویل عدلیه کرمان توسط نظمیه»، سازمان اسناد ملی ایران، محل در آرشیو: 29889658.