پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,112 |
| تعداد مقالات | 9,508 |
| تعداد مشاهده مقاله | 17,143,729 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,008,755 |
بررسی یک زبان رمزی: قوش دیلی یا اَه‌یِرّی دیل در طایفۀ سارویی از ایل قشقایی | ||
| فصلنامه علمی - پژوهشی زبانشناسی اجتماعی | ||
| مقاله 6، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 21، اسفند 1401، صفحه 81-93 اصل مقاله (593.64 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/il.2023.54481.1392 | ||
| نویسندگان | ||
| راضیه امیری* 1؛ محمد هادی فلاحی2 | ||
| 1دانشآموختة کارشناسی ارشد زبانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| 2استادیار زبانشناسی رایانهای، مرکز منطقهای اطلاعرسانی علوم و فناوری، شیراز، ایران | ||
| چکیده | ||
| در برخی از طوایف ایل قشقایی، بهجز زبان ترکی، زبانی منحصر به طایفه نیز به صورت قراردادی وجود دارد. این زبان را قشقایی‌ها «قوش دیلی» -زبان پرندگان- یا «اَه‌یِرّی دیل» -زبانی که دیگران قادر به فهم آن نباشند- می‌نامند. نوشتار حاضر، ضمن معرّفی زبان رمزی طایفۀ سارویی از ایل قشقایی، به فرایندهای واژه‌سازی و برخی ویژگی‌های اجتماعی و کاربردی این زبان میپردازد. جمع‌آوری مواد زبانی به روش میدانی و با مصاحبه بر اساس پرسش‌نامۀ طرح ملی اطلس زبانی ایران پرمون (۱۳۸۵) صورت گرفت. برخی از واژه‌ها نیز در روند انجام مصاحبه افزوده‌شدند. سپس، داده‌ها با توجّه به فرآیندهای واژه‌سازی و ویژگی‌های زبان مخفی کالوه (۱۳۸۸)، تحلیل شد. نتایج تحلیل تا حدود زیادی با ویژگی‌های مطرحشده توسط کالوه (1388) تطابق دارد. وجه تمایز اَه‌یِرّی دیل از ترکی قشقایی واژه‌های آن است. فرایندهای واژه‌سازی در این زبان شامل ابداع، قرض‌گیری و ترکیب است. نحوۀ قرارگیری عناصر جمله و همچنین وندها، حروف اضافه و اعداد مطابق با ترکی قشقایی است، اما افعال در این زبان از ترکیبی از واژه‌ای قراردادی و فعل همکرد یا معین ساخته می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گویش‌شناسی؛ زبان رمزی؛ قوش دیلی؛ اَه‌یِرّی دیل؛ طایفة سارویی؛ ایل قشقایی؛ زبانشناسی اجتماعی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Investigation of a Coded Language: Ghosh Dili or Ayereh Dil in the Sarui Clan of the Qashqai Tribe | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Razie Amiri1؛ Mhammad Hadi Fallahi2 | ||
| 1M.A. in Linguistics, Payame Noor University, Tehran, Iran | ||
| 2Assistant Professor of Computational Linguistics, Regional Information Center for Science and Technology, Shiraz, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| In some tribes of Qashqai, apart from the Turkish language, there is also a conventional language. Qashqais call this language "Qoush Dili" (the language of birds) or "Ayiri Dil" (a language that others cannot understand). In this research, while introducing the coded language of Sarui clan of Qashqai, we investigate the word-making processes and some social and practical features of this language. The data were collected through field method, interview, and a questionnaire. The questionnaire was adopted from National Language Atlas Plan of Iran Permon (2006). Then, the data were analyzed according to the processes of word formation and the characteristics of Calvet’s (2009) secret language. The results were largely consistent with the proposed features of Calvet. The distinguishing feature of Ayiri Dil from Qashqai Turkish is its words. Vocabulary processes in this language include invention, borrowing, and synthesis. The results of the analysis largely agree with the characteristics proposed by Kalveh (2008). The distinguishing feature of Ayerri Dale from Qashqai Turkish is its words. Word formation processes in this language include invention, borrowing and combination. The arrangement of sentence elements as well as verbs, prepositions, and numbers is in accordance with Qashqai Turkish. The verbs in this language are made of a combination of conventional words and auxiliary verbs. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Dialectology, Coded Language, Qoush Dili, Ayiri Dil, Sarui Clan, Qashqai Turkish, Dialect, Sociolinguistics | ||
| مراجع | ||
|
آرانسکی، یوسف میخائیلوویچ (۱۳۷۵). اطلاعات تازه‌ای از زبان‌های رمزی (آرگو) در آسیای میانه/ گروه قومی قوال در کولاب و آرگوی آن. ترجمۀ محسن شجاعی. فرهنگ، دورۀ ۱۰، شماره ۱۷، صص. ۱۶۵-۲۰۰.
اعتضادی، شیدا و فاطمه‌سادات علمدار (۱۳۸۷). تحلیل جامعه‌شناختی زبان مخفی در بین دختران. فصل‌نامۀ شورای فرهنگی اجتماعی زنان، دورۀ ۱۱، شماره ۴۱، صص. ۶۵-۹۶.
ابرلینگ، پیر (۱۳۸۳). کوچنشینان قشقایی فارس، ترجمۀ فرهاد طیبیپور. تهران: نشر شیرازه.
بلوکباشی، علی (۱۳۸۰). زبان‌های رمزی در ایران. کتاب ماه هنر. مرداد و شهریور. شماره ۳۵-۳۶، صص. ۱۸-۲۷.
بی‌نام (۱۳۴۰). حدود العالم من المشرق الی المغرب. به کوشش منوچهر ستوده. تهران: کتابخانه طهوری.
پرمون، یدالله (۱۳۸۵). طرح ملی اطلس زبانی ایران، کتابچة جامع تدوین اطلس. تهران: پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، پژوهشکدة زبانشناسی، کتیبه‌ها و متون.
تانن، دبورا (۱۳۷۶). مرا نمی فهمی. ترجمۀ مهدی قراچهداغی و زهره فتوحی. تهران: نشر اوحدی.
تفرجی یگانه، مریم و زهرا انصاری (۱۳۹۸). توصیف ویژگی‌های زبان‌شناختی زبان رمزی جابری. فصل‌نامۀ زبانشناسی اجتماعی. دوره ۳، شماره ۲، صص. ۸۹-۹۹.
حسینی معصوم، سیدمحمد (۱۳۹۳). تحلیل و توصیف گویششناختی یک زبان رمزی خانوادگی خاص در مشهد. فرهنگ و ادبیات عامه، سال ۲، شماره ۳، صص. ۲۵-۴۸.
ناتل خانلری، پرویز (۱۳۶۵). تاریخ زبان فارسی. جلد دوم. تهران: انتشارات نشر نو.
خلف تبریزی، محمدحسین (۱۳۹۱). برهان قاطع. به اهتمام محمد معین. تهران: انتشارات امیرکبیر.
دهخدا، علی اکبر (1377). جلد هشتم. موسسة انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
روبینز، آر. اچ. (۱۳۷۰). تاریخ مختصر زبانشناسی. ترجمۀ علیمحمد حقشناس، تهران: نشر مرکز.
زمردیان، رضا (۱۳۴۸). زبان‌های ساختگی. مجلة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد. سال ۵، شمارة ۲۰، صص. ۵۴۹- ۵۵۶.
سبزعلیپور، جهاندوست و راحله دلگرم (۱۳۹۵). زبان مخفی اَرّانَجی یا قَرقَه دیلی در مناطق تاتنشین خلخال. فصلنامة زبانشناسی اجتماعی. سال ۱، شماره ۵، صص. ۳۷-۴۸.
سمایی، مهدی (۱۳۸۲). فرهنگ لغات زبان مخفی با مقدمه‌ای دربارة جامعه‌شناسی زبان. تهران: نشر مرکز.
طحان، احمد و فرزانه فهندژ سعدی (۱۳۹۶). لوتر آسیابی (زبان ساختگی آسیابانان سعدیه). زبان‌ها و گویش‌های ایرانی. شماره ۸، صص. ۹۷-۱۱۷.
عبدالرشیدی، علی‌اکبر (۱۳۹۲). زبان‌های ساختگی. تهران: مسافر.
کالوه، ژان لوئی (۱۳۸۸). زبان مخفی چیست؟ ترجمۀ شهروز پزشکی. تهران: پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران.
کیانی، منوچهر (۱۳۷۱). سیه‌چادرها. تهران: نشر سعید نو.
محجوب، منوچهر (۱۳۴۱). لوتر مطربی. کتاب هفته. شمارۀ ۳۷، صص. ۱۶۸-۱۶۶.
مدرسی، یحیی (۱۳۸۷). درآمدی بر جامعه‌شناسی زبان. تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
مؤمنی، نگار (۱۳۸۹). فرآیندهای واژه‌سازی زبان مخفی فارسی. زبان و زبانشناسی، دورۀ ۶، شماره ۱۲، صص. ۶۱- ۸۶.
همایونی، صادق (۱۳۵۲). یازده مقاله در زمینة فرهنگ عامه. شیراز: ادارۀ کل فرهنگ و هنر فارس.
هیِئت، محمدجواد (۱۳۸۰). سیری در تاریخ زبان و لهجههای ترکی. تهران: نشر پیکان.
Briggs, A. (2001). The Longman Encyclopedia. Guild Publishing. Blake, B. J. (2010). Secret language. Oxford University Press. Maurer, D. (n.d.). slang. Encyclopedia Britannica. Retrieved July 7, 2023, from https://www.britannica.com/topic/slang Matthews, P. H. (1991). Morphology. Cambridge university Press. Von Humboldt, W. (1949). Über die Verschiedenheit des menschlichen Sprachbaues. Darmstadt. Yarshater, E. (1977). The hybrid language of the Jewish communities of Persia. Journal of American Oriental Society, 1-7.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 310 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 198 |
||