پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,156 |
| تعداد مقالات | 9,939 |
| تعداد مشاهده مقاله | 18,555,939 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,868,993 |
بررسی فقهی و حقوقی تعدیل وجه التزام با نرخ تورم، در تعهدات پولی با تأکید بر رأی وحدت رویه شماره ۸۰۵ دیوان عالی کشور | ||
| دوفصلنامه علمی دانش حقوق مدنی | ||
| مقاله 2، دوره 12، 2 (پاییز و زمستان 1402- پیاپی 24)، مهر 1402، صفحه 13-22 اصل مقاله (937.51 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/clk.2024.69250.3197 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا منتظری* 1؛ الهام فرزاد2 | ||
| 1استادیار رشته فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
| 2کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| یکی از مهم‌ترین ابزاری که در تنظیم روابط حقوقی جوامع نقش اساسی دارد، توافقات قراردادی است. اهمیت اصل وفای به عهد، در آموزه‌های دینی ما تا حدی است که لازمه دینداری و از اساسی‌ترین رکن نظریه اسلام محسوب می‌شود و در نظام‌های مختلف حقوقی به این اصل تأکید و امتناع از ایفای تعهدات از سوی طرفین، امری مذموم انگاشته می‌شود. از این‌رو، اگر وجه التزام تعیینشده در قرارداد شیوه جبران خسارت مقطوع قراردادی قلمداد شود، وفق مواد 230 قانون مدنی و 515 قانون آیین دادرسی مدنی نافذ و لازم‌الوفا خواهد بود، اما عدم شفافیت در این مهم، همچنین وفق ماده 522 قانون آیین دادرسی مدنی که خسارت تأخیر تأدیه را منحصراً در تعهدات پولی بر اساس نرخ شاخص بانک مرکزی می‌داند، سبب شده بود تا مسئله وجه التزام قریب به چهل سال، یکی از پیچیده‌ترین معضلات لاینحل نظریات حقوقی و اختلافات حقوقی و فقهی باقی بماند. موضوع زمانی پیچیده‌تر می‌شد که وجه التزام تعینی در دیون پولی با مبلغ گزافی شرط می‌شد. شائبه‌های فراوانی در ربوی بودن این امر وجود داشت و نگرش حقوقدانان به اصل عدالت، انصاف و پشتیبانی از بدهکاران ضعیف در مقابل بستانکاران توانمند از جمله بانک‌ها، یکی از دغدغه‌های جوامع حقوقی و اقتصادی کشور بود. تا اینکه رأی وحدت رویه 805 دیوان عالی کشور مورخه 16/10/1399، با شفافیت در تبیین امر، نقطه عطف تمام اختلافات و شائبه‌ها شد. یافته این پژوهش، علاوه بر کنکاش در موضوع مهم فقهی، بررسی گام بلند دیوان عالی کشور در حل این چالش بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اصل وفای به عهد؛ تعهدات پولی؛ دیوان عالی کشور؛ وجه التزام | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Jurisprudence and Legal Review of the Adjustment of the Obligation Amount with the Inflation Rate, in Monetary Obligations with Emphasis on the Unanimous Decision No. 805 of the Supreme Court of Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Zahra Montazeri1؛ Elham Farzad2 | ||
| 1Assistant Professor of Jurisprudence and Islamic Law, Payame Noor University, Tehran, Iran. | ||
| 2Master of Private Law, Payame Noor University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Contractual agreements are one of the most important tools in regulating the legal relations of societies. Faithfulness to one's vow is considered a requirement of religion and the most basic pillar of Islamic theory, which is considered objectionable in legal systems. Therefore, the obligation determined as a result of non-fulfillment of the obligation in the contract is valid for compensation based on articles 230 of the Civil Code and 515 of the Civil Procedure Code. Due to the lack of transparency and also according to Article 522 of the Civil Procedure Law, which considers the damages for late payment exclusively in monetary obligations according to the index rate of the Central Bank, the issue of the obligation of nearly forty years has become one of the unsolvable dilemmas in jurisprudence and legal opinions to stay. The matter was complicated when the specified obligation was stipulated in the monetary debt with an exorbitant amount. There were many doubts about the usury of this issue and it became a concern of the legal community until the jurists, considering the principle of justice and fairness and protecting weak debtors against strong creditors, decided on it like the banks. The Supreme Court of Iran, dated 10/16/2019, should be approved as a turning point for all disputes and doubts in order to clarify the matter. The achievement of this research was to examine the high step taken by the Supreme Court in solving this challenge. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| The Principle of Keeping the Promise, Monetary Obligations, The Supreme Court of the Country, Pledge | ||
| مراجع | ||
|
الانصاری، مرتضی. (1390). المکاسب. تهران: انتشارات خرسندی.
انصاری، مهدی. (1390). «نظریه کارآمد از دیدگاه مکتب تحلیل اقتصادی». فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 41، شماره 1.
ایزدی‌فرد، علیاکبر؛ ابهری، حمید و بهرامی، حسین. (بهار 1391). «مفهوم و ماهیت پول و ضمان مربوط به کاهش ارزش و خسارت تأخیر تأدیه در بازپرداخت قرض اسکناس». فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، شماره 27.
بیگدلی، سعید. (1386). تعدیل قرارداد. تهران: بنیاد حقوقی میزان. چاپ اول.
پاسبان، محمدرضا؛ رحمتی، پرویز. (1393). «تحلیل اقتصادی نهاد وجه التزام، با تاکید بر نظام حقوقی کامن‌لا و رومنی ژرمنی». دو فصلنامه علمی-پژوهشی دانش حقوق مدنی.
تسخیری، محمدعلی. (1382). «شرط کیفری مالی در بانکداری بدون ربا». فقه اهل بیت، شماره 35.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر. (1397). حقوق تعهدات. جلد 3. تهران: گنج دانش.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر. (1398). ترمینولوژی حقوق. تهران: انتشارات گنج دانش.
حسین‌آبادی، امیر (1381). «بررسی وجه التزام مندرج در قرارداد». مجله تخصصی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، سال 2، شماره 4.
دهخدا، علی اکبر. (بیتا). لغت‌نامه. تهران: انتشارات دهخدا.
سادات حسینی، سیدحسین. (1396). حدود اعتبار شرط وجه التزام از حیث میزان در تعهدات پولی.
شفایی، محمدرضا. (1376). بررسی تطبیقی نظریه تغییر اوضاع و احوال در قراردادها. تهران: ققنوس.
شهبازی‌نیا، مرتضی. (1399). نقدی بر رای وحدت رویه ۸۰۵ هیأت عمومی دیوان عالی کشور، سایت اختبار.
شهیدی، مهدی. (1399). سقوط تعهدات. تهران: مجمع علمی و فرهنگی مجد. چاپ هشتم.
شیری، علی. (1397). بررسی تعدیل قضایی وجه التزام در فقه و حقوق ایران. مازندران: مؤسسه آموزش عالی ادیب مازندران.
صفایی، سیدحسین. (1399). قواعد عمومی قراردادها. جلد 2. تهران: نشر میزان.
عمید، حسن. (1393). فرهنگ فارسی عمید. تهران: نشر جاویدان. چاپ 44.
عیسیایی تفرشی، محمد؛ شهبازی‌نیا، مرتضی. (1394). تعدیل وجه التزام در قراردادهای بین‌المللی.
کاتوزیان، ناصر. (1398). قواعد عمومی قراردادها. جلد 1. تهران: شرکت سهامی انتشار.
کاتوزیان، ناصر. (1400). حقوق مدنی، وقایع حقوقی. تهران: شرکت سهامی انتشار.
متین دفتری، احمد. (1391). آیین دادرسی مدنی و بازرگانی. تهران: انتشارات مجد. چاپ چهارم.
محقق داماد، سیدمصطفی. (1388). قواعد فقه بخش مدنی 2. تهران: انتشارات سمت.
مصطفوی، محمدکاظم. (1397). القواعد مائه قاعده فقهیه معنی و مدرکا و موردا. چاپ دوازدهم. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
نامور، سوده؛ حسنی، علیرضا. (1397). «مقایسه تطبیقی تعدیل وجه التزام در حقوق فرانسه و ایران». نشریه علمی تخصصی شباک.
Al-Ansari, Morteza. (2016). Al-Makaseb. Tehran: Khorsandi Publications (in Persian). Ansari, Mehdi. (2019). "Efficient theory from the point of view of the school of economic analysis". Law Quarterly. Journal of Faculty of Law and Political Science, Vol. 41, No. 1 (in Persian). Aamid, Hassan. (2013). Persian culture of aamid. Tehran: Javidan Publishing House (in Persian). Bigdeli, Saeed. (2016). Modification of the contract. Chapter 1. Tehran: Mizan Legal Foundation (in Persian). Dehkhoda, Ali Akbar. (no date). Dictionary. Tehran: Dehkhoda Publications (in Persian). Hossein Abadi, Amir. (2018). "Examination of the amount of obligation included in the contract". specialized journal of Razavi University of Islamic Sciences, year 2, Number 4 (in Persian). Isaiai Tafarshi, Mohammad; Shahbazinia, Morteza. (2014). Adjustment of obligation in international contracts (in Persian). Izidifard, Ali Akbar; Abhari, Hamid and Bahrami, Hossein. (Spring 2019). "The concept and nature of money and guarantee related to the devaluation and damage of late payment in the repayment of banknote loan". Islamic Jurisprudence and Law Studies Quarterly, Number 27 (in Persian). Jafari Langroudi, Mohammad Jaafar. (2018). Legal Terminology. Tehran: Ganje Danesh Publications (in Persian). Jafari Langroudi, Mohammad Jaafar. (2017). Rights of Obligations. Vol. 3. Tehran: Ganje Danash (in Persian). Katouzian, Nasser. (2021). Civil Rights, Legal Events. Tehran: Publishing Company (in Persian). Katouzian, Nasser. (2018). General Rules of Contracts. Vol. 1. Tehran: Publishing Company (in Persian). Matin Daftari, Ahmad. (2011). Civil and Commercial Procedures. Vol. 2. Tehran: Majd Publications (in Persian). Mohaghegh Damad, Sayyed Mostafa. (2018). Rules of Jurisprudence of the Madani Section 2. Tehran: Samt Publications (in Persian). Mostafawi, Muhammad Kazim. (2017). The rules are one hundred, a jurisprudential rule, meaning, comprehended, and resource. Qom: An Islamic publication book, compiled by the University of Teachers Seminary, Qom (in Persian). Namvar, Soode; Hassani, Alireza. (2017). "Comparative comparison of liability adjustment in French and Iranian law". Shabak specialized scientific journal (in Persian). Paseban, Mohammad Reza; Rahmati, Parviz. (2013). "Economic analysis of the institution of obligation, with an emphasis on the legal system of Common Law and Romney Germany". two scientific-research quarterly journals of Civil Law (in Persian). Sadat Hosseini, Seyed Hossein. (2016). Limits of the validity of the pledge condition in terms of amount in monetary obligations. (in Persian). Safai, Seyed Hossein. (2019). General Rules of Contracts. Vol. 2. Tehran: Mizan Publishing House (in Persian). Shafaei, Mohammadreza. (2016). Comparative study of the theory of change of circumstances in contracts. Ch. 1. Tehran: Qoqnos (in Persian). Shahbazinia, Morteza. (2019). Criticism of the 805 unanimous decision of the Supreme Court of the country. Test website (in Persian). Shahidi, Mehdi. (2019). "The Fall of Obligations. Chapter 8. Tehran: Majd Scientific and Cultural Forum (in Persian). Shiri, Ali. (2012). Study of judicial modification of obligation in Iranian jurisprudence and law. Mazandaran: Adib Mazandaran Institute of Higher Education (in Persian). Taskhiri, MohammadAli. (2012). "Financial penal condition in banking without interest". Fiqh Ahl al-Bayt, No. 35 (in Persian). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,569 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 541 |
||