
تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,143 |
تعداد مقالات | 9,835 |
تعداد مشاهده مقاله | 18,100,978 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,649,983 |
سازگاری آموزه وحدت شخصی وجود با تحقق کثرات، از دیدگاه صدرالمتألهین | ||
دوفصلنامه علمی حکمت صدرایی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 14 مهر 1403 | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/pms.2024.71287.2084 | ||
نویسندگان | ||
رضا اسکندری* ؛ عباس شیخ شعاعی | ||
گروه فلسفه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارمی تهران | ||
چکیده | ||
یکی از انتقادات اساسی بر وحدت شخصی وجود این است که قبول این نظریه، یا افتادن در دام سفسطه است، یا قبول تناقض. این پژوهش در صدد این است که از رهگذر تبیین موجودیتِ بالعرض کثرات، به اشکال مذکور که توسط برخی صاحب نظران معاصر، مطرح شده است پاسخ گوید. برایناساس، رهیافت پژوهش حاضر در دو گام بیان شده است: در گام اول، خوانشی دیگر از آموزه وحدت شخصی وجود در فرایند فهم و تفکیک مجاز عقلی از مجاز اعتباری به دست دادهایم و در گام دوم، از رهگذر تحلیل انواع حیثیات، به مسئله وحدت وجود بازگشته و فرضیه اساسیِ خود را بیان نمودهایم که عبارت است از موجودیتِ واقعی (نه بالذاتِ) کثرات به حیثیت تقییدی شأنی؛ بهصورتیکه واقعاً به نحو بالعرض، کثرات واجد نفسالامر بوده و به هیچ وجه اینگونه نیست که معدوم محض یا هیچ و پوچ باشند. چرا که فرایند تحقق واقعی به دو صورت رخ میدهد: صورت اول: تحقق واقعیِ بالذات و اصیل؛ صورت دوم تحقق واقعیِ بالعرض و المجاز. البته باید دقت داشت که صورت دوم امری صرفاً زبانی نیست تا در اعتبارات بشری فانی باشد بلکه امریست متحقق اما نه به صورتی که بالذات باشد یا مقابل وجود باشد، بلکه شأنی از شئون همان موجود بالذات مطلق واحد میباشد. همچنین، این تحقق مذکور، هیچ تنافی با وحدت وجود ندارد، چون کماکان وجود، واحد است و آنچه متکثر است شئون میباشد؛ شئون امری غیر از وجود است که بالعرض موجود بوده و عین ربط به وجود واحد متعال است و این تکثر چون نه مقابل وجود است که عدم باشد، و نه وجود است که وحدت وجود را نفی کند، پس تنافی با وحدت شخصیه وجود نیز نخواهد داشت. با این رهیافت، به نظر میرسد اشکال مذکور مرتفع شده و بلکه تبیین معقول این نظریه از همین مسیر میسور است. | ||
کلیدواژهها | ||
وحدت؛ کثرت؛ حیثیت تقییدی؛ وحدت وجود؛ صدرالمتألهین؛ بالذات؛ بالعرض | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Sadr al-Mutallihin’s Viewpoint on The compatibility of the doctrine of the Individual Unity of Being with the Realization of Multiplicity | ||
نویسندگان [English] | ||
Reza Eskandari؛ Abbas Sheikhshoaee | ||
Department of Philosophy, Faculty of Literature and Humanities, Khwarami University, Tehran | ||
چکیده [English] | ||
One of the major criticisms of the individual unity of being (wahdat shakhsi wujud) is that it’s acceptance leads one into sophistry or contradiction. By illustrating the dependent existence (bil-araz) of multiplicity, this study aims to respond to some of the issues, proposed by current scholars, on the aforementioned topic. The approach of the present research will be expressed in two modes. Initially, a reading of the doctrine of the individual unity of being will be made with attention to the understanding and distinction between intellectual trope (majaz ‘aqli) and linguistic trope (majaz itibari). Secondly, a thorough analysis on all modes (haysiat) will be made on the subject of unity of being (wahdat al-wujud) in order to express the hypothesis that the true existence (not essential) of multiplicity is due to its quality of limited mode (haysiat taqidi sh’ani) of the Divine. Thus, multiplicity, in truth, in and of itself (nafs al-amr) is dependent in its mode of existence. That being said, it should not be confused with being pure nonexistence (ma’dum mahz) or nothingness. With this finding, it appears that the mentioned conflict has been addressed and it has been proven that the acceptance of the dependent existence of multiplicity, does not pose any faults towards the theory of the individual unity of being. Moreover, a reasonable explanation of the stated theory is deemed possible only from such pursuit. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
unity, multiplicity, quality of limited mode, unity of being, philosophical trope, essential being, dependent being | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 98 |