
تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,145 |
تعداد مقالات | 9,842 |
تعداد مشاهده مقاله | 18,157,418 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,678,912 |
نگاهی زیباشناختی به ساختار آوایی شعر محمدرضا شفیعی کدکنی | ||
فصلنامه پژوهش های ادبی و بلاغی | ||
مقاله 2، دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 13، اسفند 1394، صفحه 20-42 اصل مقاله (740.47 K) | ||
نوع مقاله: تحقیقات بنیادی یا نظری | ||
نویسنده | ||
مسعود روحانی* | ||
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران | ||
چکیده | ||
ساختگرایان بر این باورند که اساس شعر، ساختار آن است و ساختار، به مجموعهی ارتباط متقابل اجزا و عناصر تشکیل دهندهی یک کل تلقی میشود. یکی از ساختارهای عمده زبان ادبی که از دیرباز مطرح بوده و در دوره شکوفایی نقد ادبی جدید در ادبیات غرب مورد توجه قرار گرفته است، ساختار آوایی است؛ به عبارت دیگر، در بررسیهای ساختاری جدید، روساخت اثر اهمیت بیشتری یافته است. هدف شعر چیزی نیست مگر همنوایی و هماهنگی میان عناصر شعری و یکی از راههای ایجاد این همگونی و همسنگی، ساختار آوایی شعر است. این جستار به بررسی ساختار آوایی (روساخت) و دستهبندی دقیق روشهای تشکیلدهندهی این ساختار در شعر محمدرضا شفیعی کدکنی(م. سرشک) پرداخته و به آرایههایی که در شکلگیری ساختار آوایی نقش داشتهاند، اشاره نموده است. شفیعی کدکنی یکی از شاعران معاصر است که اشعاری در قالبهای کلاسیک و نیمایی دارد. دفتر ‹هزاره دوم آهوی کوهی› بیانگر آن است که او با استفاده از امکانات متعدد زبانی، توانسته جنبهی موسیقایی شعرش را تقویت نماید. ساخت آوایی که در سه سطح: توازن آوایی، توازن واژگانی و توازن نحوی رخ میدهد در شعر شفیعی بسیار مورد توجه است؛ کاربرد آرایه-های گوناگون زبانی مانند انواع روشهای تکرار، تسجیع و تجنیس و استفاده از عناصر ایجاد موسیقی (بیرونی، درونی و کناری) بر زیبایی ساختار آوایی شعر شفیعی کدکنی افزوده است. وی با نگاهی ویژه به امکانات اجزای مختلف تشکیلدهندهی کلام -از واج تا جمله- جنبهی زیباییشناسیک و هنری شعرش را برجسته نموده است. | ||
کلیدواژهها | ||
زیباییشناسی؛ ساختار آوایی؛ توازن؛ محمدرضا شفیعی کدکنی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Aesthetic look to the phonetic structure of the poem, Mohammad Reza Shafiee Kadkani | ||
نویسندگان [English] | ||
masoud ruhani | ||
Associate Professor of Persian Literature in Mazandaran University | ||
چکیده [English] | ||
Structuralists believe that The basis of poem is structure. And structure Considered to be a set of interrelated elements Constituting a total. One of the major structures of literary language Has long been And prosperity in the new literary criticism in the literature about the West has been considered, is phonetic structure. In other words, The new structural studies, Superstructure is of more importance. In this study to investigate the superstructure (phonetic structure) and the exact classification of all methods of forming the structure of the poem deals with Mohammad Reza Shafiee Kadkani and Mentioned to Literary industry that have a role in shaping the phonetic structure. shafiee is one of contemporary poets that has Classical and nimaee form of poems. the colection Hezare dovom ahooye koohi is indicated that he use the Multiple language capabilities could be strengthened The musical aspect of poetry. The phonetic construction of three levels: phonetic balance, Lexical balance and syntax balance is very interesting in Shafiee poetry. application in various industries such as types of repeat procedures, Rhyme, Pun and using the elements of music(Outer, inner, aside ...) has added a beautiful of phonetic structure shafiee kadkani’s poem. He looks at the special features of different components forming the word –Phoneme to sentence- has outstanding aesthetic and artistic beauty of the poetry. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
aesthetic, Phonetic structure, balance, Mohammad Reza Shafiee Kadkani | ||
مراجع | ||
آقاحسینی، حسین و زارع، زینب (1390). «تحلیل زیباشناختی ساختار آوایی شعر احمد عزیزی». فصلنامه زبان و ادب پارسی. شماره 44. صص 127-101. احمدی، بابک (1380). حقیقت و زیبایی. تهران: مرکز. احمدی، بابک(1385). ساختار و تأویل متن. تهران: مرکز. انوشه، حسن (1376). فرهنگنامۀ ادبی فارسی(2). تهران: سازمان چاپ و انتشارات. پرین، لارنس (1373). درباره شعر. ترجمه فاطمه راکعی. تهران: اطلاعات. پورنامداریان، تقی (1381). سفر در مه. تهران: نگاه. حسامپور، سعید و حسنلی، کاووس (1384). «زیباییشناسی شعر خیام». پژوهشهای ادبی. شماره 7. ص 144-121. حسنپور آلاشتی حسین و عباسی، رضا (1389). «تحلیل زبانی اشعار فرخی یزدی براساس نظریه زیباییشناسی انتقادی». پژوهش زبان و ادبیات فارسی. شماره 17. ص 149-113. حسنلی، کاووس (1383). گونههای نوآوری در شعر معاصر ایران. تهران: نشر ثالث. دیچز، دیوید (1373). شیوههای نقد ادبی. ترجمه محمدتقی صدقیانی و غلامحسین یوسفی. تهران: علمی. شفیعی کدکنی، محمدرضا (1345). از این اوستا. راهنمای کتاب. تهران: مروارید. شفیعی کدکنی، محمدرضا (1365). گزیده غزلیات شمس. تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی. شفیعی کدکنی، محمدرضا (1376). هزاره دوم آهوی کوهی. تهران: آگاه. شفیعی کدکنی، محمدرضا (1380). موسیقی شعر. تهران: آگاه. شمس قیس رازی (1360). المعجم فی معاییر اشعارالعجم. به تصحیح محمد قزوینی و مدرس رضوی. چاپ سوم. تهران: زوار. شمیسا، سیروس (1373). نگاهی تازه به بدیع. تهران: فردوس.
شمیسا، سیروس(1378). کلیات سبکشناسی. تهران: فردوس. صفوی، کورش (1383). از زبانشناسی به ادبیات. جلد اول (نظم). تهران: سوره مهر. صهبا، فروغ (1383). «موسیقی بیرونی در شعر م. سرشک». فصلنامه پژوهشهای ادبی. شماره 6. ص 122-103. صهبا، فروغ(1384). «مبانی زیباییشناسی شعر». مجله علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه شیراز. دوره 22. شماره 3. (پیاپی 44). ص 109-90. عباسی، حبیبالله (1378). سفرنامه باران (نقد و تحلیل اشعار دکتر شفیعی کدکنی). تهران: روزگار. عباسی، حبیبالله (1381). عروض و قافیه. تهران: ناژ. علوی مقدم، مهیار (1377). نظریههای نقد ادبی معاصر. تهران: سمت. علیپور، مصطفی (1378). ساختار زبان شعر امروز. تهران: فردوسی. عمرانپور، محمدرضا (1383). «موسیقی قافیه در شعر م. سرشک». فصلنامه پژوهشهای ادبی. شماره6. ص 146-123. عمرانپور، محمدرضا (1386). «اهمیت عناصر و ویژگیهای ساختاری واژه در گزینش واژگان شعر». گوهر گویا. ص 180-153. فتوحی، محمود (1378). «شکل و ساخت شعر شفیعی». سفرنامه باران. به کوشش حبیبالله عباسی. ص 263-239. فرشیدورد، خسرو (1384). دستور مفصل امروز. تهران: سخن.
قاسمیپور، قدرت (1386). درآمدی بر فرمالیسم در ادبیات. اهواز: نشر رسش. محمدیان، عباس (1388). «شفیعـی کدکنـی و شکـلگرایـی». مجله بوستان ادب دانشگاه شیراز. دوره اول. شماره 2. پیاپی 1/56. ص 131-103. مدرسی، فاطمه و یاسینی، امید (1388). «تحلیل تحول آرایههای زیباییشناختی در شعر معاصر». پژوهش زبان و ادبیات فارسی. شماره 13. ص 162-137. ولک، رنه (1379). تاریخ نقد جدید. جلد 2. ترجمه سعید ارباب شیرانی. تهران: نیلوفر. همایی، جلالالدین (1367). فنون بلاغت و صناعات ادبی. تهران: هما. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,679 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,097 |