تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,113 |
تعداد مقالات | 9,524 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,179,415 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,026,284 |
اثربخشی آموزش تفکر انتقادی بر باورهای معرفت شناختی دانشجویان | ||
شناخت اجتماعی | ||
مقاله 2، دوره 1، شماره 2، دی 1391، صفحه 14-31 اصل مقاله (763.72 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
محمود کمالی زارچ* 1؛ حسین زارع2؛ سمیه السادات علوی لنگرودی3 | ||
1استادیار گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور | ||
2دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور | ||
3دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی دانشگاه پیام نور | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر با هدفِ بررسی اثربخشی آموزش تفکر انتقادی برباورهای معرفتشناختی دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه یزد درسال تحصیلی 91-1390 انجام گرفت که از لحاظ هدف در طبقهی تحقیقات کاربردی و از لحاظ روشِ گردآوری دادهها در قالب تحقیقات آزمایشی قرار میگیرد. جامعهی آماری شامل کلیهی دانشجویان دورهی کارشناسی دانشگاه یزد به تعداد 11052 نفر بوده است. طی مراحلِ روش نمونهگیری تصادفی خوشهایِ مرحلهای، دانشجویانِ دو کلاس از رشتهی علوم تربیتی به عنوان گروههای نمونه انتخاب و در مراحل بعد به تصادف به گروههای آزمایش و کنترل اختصاص یافتند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامهی معرفتشناختی شومر (1992) با 63 گویه و پروتکل آموزش تفکر انتقادی براساس دیدگاه هایپل (1984)، فیشر (2005) و مایرز (1986) در قالب شش جلسه آموزش دو ساعته بوده است. برای توصیف دادهها وتحلیل فرضیههای تحقیق از شاخصهای آمار توصیفی و روش آماری تحلیل کوواریانس (پس از بررسی پیش فرضهای آن) استفاده شد. براساس مهمترین نتایج به دست آمده، آموزش تفکر انتقادی باعث بهبود باورهای معرفت شناختی دانشجویان گروه آزمایش در مقایسه با دانشجویان گروه کنترل شده است. در سطح خرده مقیاسها، آموزش تفکر انتقادی باعث افزایش باورهای معرفتشناختی افراد در ابعاد توانایی ذاتی یادگیری، ساده بودن دانش، قطعیت دانش، منبع دانش و یادگیری سریع دانش شد اما تأثیر متفاوتی بر باورهای معرفتشناختی دانشجویان دختر و پسر نداشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
آموزش؛ تفکر انتقادی؛ باورهای معرفت شناختی؛ دانشجویان | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Effectiveness of critical thinking training on epistemological beliefs of students | ||
نویسندگان [English] | ||
Mahmoud Kamali Zarch1؛ Hossein Zare2؛ Somayeh Alavi Langeroudi3 | ||
1Assistant Professor of Psychology, Payame Noor University | ||
2Associate Professor of Psychology, Payame Noor University | ||
3Student of Master of Psychology at Payame Noor University | ||
چکیده [English] | ||
Aims: This study aimed at investigating the effect of critical thinking instruction on epistemological beliefs of B.A students of Yazd university in 2011-12 academic year. Method: The study was conducted by experimental method. The statistical population included 11052 B.A students of Yazd University. The sampling was conducted using random method of stage cluster sampling. The students were divided into the experimental and control groups randomly. The research instruments were Schomer's epistemological beliefs questionnaire (1992) and critical thinking training protocol. in six session longs two hours based on Paul(1984), Fisher(2005) and Mayers (1986) the treatment took six sessions of two hours long. Descriptive statistical indexes and analysis of covariance test were applied to test the research hypotheses. Results and conclusion: The results showed that the instruction of critical thinking enhanced epistemological beliefs of the experimental group more than the control group. Also in subscale levels of epistemological beliefs questionnaire, the statistical results showed that the instruction increased epistemological beliefs of students in: innate learning ability, the simplicity of epistemology, the determinism of epistemology and rapid learning. However, the results did not show a significance difference between males and females. | ||
مراجع | ||
- آقازاده، ابراهیم؛ رضایی، اکبر و محمدزاده، علی (1388). رابطه باورهای معرفتشناختی و انگیزشی دانشجویان دچار درگیری شناختی. تازههای علوم شناختی؛ 11(4) : 74-36 . - امامی، سها (1377). رابطه باورهای معرفتشناختی و پیشرفت تحصیلی با راهبردهای یادگیری. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران. - برجعلیلو، سمیه (1386). تفکر انتقادی، سبکهای هویت و تعهد هویت: پیشبینی خودکارآمدی تحصیلی دانشآموزان پایه سوم دبیرستان. پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران. - جاویدیکلاته جعفرآبادی، طاهره و عبدلی، افسانه (1389). روند تحول تفکر انتقادی در دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد، مطالعات تربیتی و روانشناسی؛ 11(2)، 120-103. - جمشیدیان قلعهسفیدی، توران و فراهانی، علی اکبر (1388). رابطه زبان مادری، جنسیت و سن با سطح تفکر انتقادی. پژوهش زبانهای خارجی، 55 : 86-71. - جهرمی، رضا؛ غلامعلی لواسانی، مسعود و رستگار، احمد (1388). ارائه مدلی برای اضطراب رایانه بر اساس باورهای معرفتشناختی و اهداف پیشرفت. مجله روانشناسی و علومتربیتی، 39 (2) ، 121-101. - خرمینیا، شعبانعلی (1387). رابطهی پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مشهد با سابقه تحصیلی دوره آموزش متوسطه آنان. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد. - خلیلزاده، نور ا... و سلیماننژاد، اکبر (1383). تفکر انتقادی. تهران: انتشارات مهر امیرالمؤمنین. - خلیلی صدرآباد، افسر و سهرابی، فرامرز (1390). اثربخشی آموزش تفکر انتقادی بر نگرش کلی دانشآموزان نسبت به سوء مصرف مواد مخدر. مجله روان شناسی 59، 15(3)، 268-283. - رضایی، اکبر و خداخواه، شبنم (1388). رابطه بین سبکهای فرزند پروری و باورهای معرفتشناختی با پیشرفت تحصیلی دانشآموزان مقطع متوسطه. علوم تربیتی؛ 2 (5): 134-117. - سپهری، صفورا و لطیفیان، مرتضی (1386). تأثیر باورهای معرفتشناختی به هدفهای پیشرفت تحصیلی در دانشجویان. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران؛ 4، 392- 385. - سیف، دیبا؛ رضویه، اصغر و لطفیان، مرتضی (1386). رابطه باورهای معرفتشناختی و انگیزشی دانشآموزان تیزهوش درباره فرآیند یادگیری و دانش ریاضی. مجله روانشناسی و علومتربیتی. 37 (1)، 19-1. - شریعتمداری، علی (1382). نقد و خلاقیت در تفکر. تهران: مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر. - شعبانی ورکی، بختیار و حسینقلیزاده، رضوان (1386). تحول باورهای معرفتشناختی دانشجویان. ماهنامه علمی- پژوهشی دانشگاه شاهد؛ 14( 24). - شعبانی ورکی، بختیار (1379). رویکردهای یاددهی-یادگیری: مفاهیم بنیادها و نظریهها.انتشارات آستان قدس. - شعبانی، حسن (1382). روش تدریس پیشرفته (آموزش مهارتها و راهبردهای تفکر) تهران: سمت. - شعبانی، حسن (1385). مهارت های آموزشی و پرورشی:روشها و فنون تدریس. تهران: سمت. - شیولسون، ریچارد، جی (1386). استدلال آماری درعلوم رفتاری، جلد دوم، ترجمه: علیرضا کیامنش، تهران، جهاد دانشگاهی، دانشگاه علامه طباطبایی. - صدوقی، میترا و خلخالی، علی (1387). تأثیر آموزش تفکر انتقادی بر پیشرفت تحصیلی. فصلنامهی اقتصاد و مدیریت، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد، 19. - طلایی، خ. (1379). بررسی رابطهی باورهای معرفتشناختی، خودگردانی در یادگیری و پیشرفت تحصیلی. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران. - عباسی، زهره (1390). رفتار اطلاعیابی از دیدگاه معرفتشناختی و روانشناختی با تأکید بر مدل اطلاعجویی کولثاو. مجله ارتباط علمی، 20. - گال، مردیت؛ بورگ، والتر و گال، جویس (1996). روشهای تحقیق کمی و کیفی در علومتربیتی و روانشناسی. جلد دوم، ترجمه: احمد رضا نصر و همکاران، 1384، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی. - مایرز، چت (1986). آموزش تفکر انتقادی. ترجمه: خدایار ابیلی (1390). تهران: انتشارات سمت. - محمودیاصل، محمد (1381). بررسی رابطه باورهای معرفتشناختی و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان سال دوم متوسطه شهرستان میاندوآب. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تبریز. - مرزوقی، رحمت ا... (1383). فراشناخت نظریهها ودلالتهایی برای آموزش و پژوهش. شیراز : مشکوه. - ملکی، حسن (1383). برنامه درسی و پرورش تفکر. خلاصه مقالات همایش برنامه درسی و پرورش تفکر. تهران: انتشارات انجمن اولیاء و مربیان. - میرزابیگی، محمدعلی؛ غلامعلی لواسانی، مسعود و محمدی، انوشیروان (1389). تأثیر آموزش مدل تفکر انتقادی ریچارد پل بر تفکر انتقادی دانشآموزان. مجله روانشناسی و علومتربیتی، 40 (1)، 85-71. - Angeli, Charola M. (1997). Examinating the effects of context- free and context- situated instructional strategies on learners critical thinking, Indian university. - Athari, Z.; Sharif, M.; Nematbakhsh, M. & Babamohammadi, H. (2009). Evaluation of critical thinking skills in Isfahan aniversity of medical sciences' students and its relationship with their Rank in university entrance exam rank.- Carlot, C.M. (1995). Effects of preexisting beliefs and repeated on belief change, comprehension, and recall of presasive text, Contemporary Educational psychology, 20, 201-221. - Conley, A.M.; Pintrich, P. R.; Vekir, I. & Harrison, D. (2004). Changes in epistemological beliefs in elementary science students. Contemporary educational psychology, 29, 189-204. - Dweek, C. & legget, E. (1988). A Social cognitive approach to motivation and personality. Psychological review, 95, 256-273. - Duell, O.K. & schomer-aikins, M. (2001). Measures of peoples beliefs about knowledge and learning. educational psychogyreview, 13, 419-449. - Fisher, Alec. (2005). Critical thinking: an introduction, united kingdom:Cambridge university press. - Hakan, K. & Munire, E. (2011). Profiling individual differences in undergraduates, epistemological beliefs: gender, domain and grade differences. Procedia- Social and Behavioralsciences, 31, 738- 744. - Henry Wyre, S. (2007). Critical Thinking, Metacognition and Epistemological beliefs. A Disseration presented in partial fulfillment of the requirements for the degree doctor of education in educational leadership. University of phoenix. - Huang, K. (2011). Metaconceptually- enhancedsimulation-basedinquiry the learning :effects on the 8 grade students conceptualchange and science epistemological beliefs. A Disseration submitted to the graduatefaculty in partial fulfillment of the requirements for the degree doctor of philosophy.university of Oklahoma. - Kardash, C.M. & Scholes, R.J. (1996). Effects of preexisting beliefs, epistemological beliefs, and need for cognition on interprctation of controversial issues. Journal of educationalpsychology, 88 (2), 260-271. - King, P.M. & Kitchener, K.S. (1981). Reflecting judgement: concept of justification and their relationship to age and education. Journal ofapplied developmental psychology, 2, 89-116. - King, P.M. & Kitchener, K.S. (1994). Developing Reflective Judgment: understanding and promoting intellectual growth and critical thinking in Adolescents and Adults,Sanfrancisco: Hossey- Bass. - Kuhn, D. (1993). "Science as argument: Implication for teaching and learning scientific thinking". ScienceEducation, 77, 319-337. - Man chan, n.; Irene, T.Ho. & Kelly, y.L.Ku.(2011). Epistemic beliefs and critical thinking of Chinese students. Learning and Individual differences, 21,67-77. - Marzoogni, R.; fouladchang, M. & shamshiri, B. (2008). Gender and level differences in epistemological beliefs of iranrn undergraduates students.Journal of applied sciences,8,4698-410. - May M.H. Cheng.; Kwok-wai Chan.; Sylvia Y.F. Tang. & Annie Y.N. Cheng. (2009). Pre-service teachereducation students epistemological beliefs andtheir conception of teaching. teaching and teacher education ,25,319-327. - Peng, H. & fitzgerald, G.E. (2006). Relationship between Teacher Education students epistemological beliefs and their lerning outcomes in a case-based higher media learning environment.Journal of technology and teacher education , 4,255-287. - Perry, W.G. (1981). "Cognitive and ethical growth: The making of meaning in a chickering" (Ed.), The Modern American college. Sanfrancisco: Jossey- Bass. - Ryan, M.P. (1984). Monitoring text comprehension: individual differences in epistemological standards, Journal of educational psychology, 76, 284-258. - Schommer, M. (1990). Effects of beliefs about the nature of knowledge on comprehension. Journal of educational psychology, 82, 498-504. -Schommer, M.; Crouse, A. & Rhodes, N. (1992). Epistemological beliefs and mathematical text comprehension: Believing it is simple does not make it so. Journal of Educational Psychology, 84, 435-443. - Schommer, M. (1993). Comparisons of beliefsabout the nature ofknowledge and learning among post sccondary students. Research in higher education, 3, 355-370. - Schomer , M. (1993). Eistemogical development and academic performance among secondary student, Journal of educational psychology,85(3):406-411. - Schomer, M. & Dunnell, P.A. (1994). Acomparison ofepistemological beliefs betweengifted and non-gifted high schoolstudents. Roeper press, 16, 207-210. - Schommer, M. (1998). "The influence of age and education on epistemological, Journal ofeducational psychology, 68, 4. - Schommer, M.; Christy, C. & Gianna, G. (1997). "The development of epistemological beliefs among secondary students: a longitudina study", Journal of educational psychology, 89.37. - Schraw, G.; Dunkle, M.F. & Bendiken, L.D. (1995). Cognitive processes in well- defined and ill- defined problem solving.Applied cognitivepsychology, 9, 523-528. - Shabani varaaki, B. (2003).’Epistemological Beliefs and leadership style among schoolprincipal s. international education journal .(3) 224-231. - Songer N.B. & Lin, M.C. (1991). How do students' views of science influence knowledge integration?, Journal of Research in science Teaching, 28, (9). 761- 784. - Vermunt, J.D. (1996). Meta cognitive, cognitive and affectiveaspects of learning styles and strategies: A phenomeno graphicanalysis highereducation, 31: 25-50. - Weinstock, M. & beiser, H.Z. (2009). Separatingacademic and social experience as potential factors in epistemological development. learning and instruction,19,287-298. - Woolfolk, A.E. (2004). Educational psychology. (9th ed). Pcarson, international Edition. - Yildiran, D.; Demirci, N.; Tuysuz, M.; Bektas, O. & Geban, O. (2011). Adaptation of an epistemological belief instrument towards chemistry and chemistry lessons. Procedia socialand behavioral sciences, 15, 3718- 3722.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,335 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 5,674 |