تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,122 |
تعداد مقالات | 9,588 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,395,956 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,141,202 |
بررسی وضعیت کشاورزی خراسان و ماورالنهر در دوره تیموریان | ||
پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران | ||
مقاله 3، دوره 5، شماره اول-پیاپی9-پاییز و زمستان95، اسفند 1395، صفحه 42-75 اصل مقاله (727.93 K) | ||
نوع مقاله: pajoheshi | ||
نویسندگان | ||
شهرام فرحناکی*1؛ جمشید نوروزی2؛ هوشنگ خسروبیگی2؛ شهرام یوسفی فر3 | ||
1دانشجوی دکترای تاریخ ایران بعد از اسلام دانشگاه پیام نور | ||
2دانشیار گروه تاریخ دانشگاه پیام نور | ||
3استاد گروه تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
چکیده | ||
نوشتار حاضر به بررسی جنبههایی از کشاورزی خراسان و ماوراءالنهر در دورة تیموریان ـ از ظهور تیمور تا انتهای حکمرانی سلطان حسین بایقرا ـ میپردازد. مقاله، با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی و با اتکاء به دادههای موجود در منابع، این مسئله را مورد توجه قرار میدهد که تحولات کشاورزی خراسان و ماوراءالنهر تا چه میزان از تحولات سیاسی دورة تیموریان تأثیر پذیرفته است. در این نوشتار نشان داده شد که جنبههای مختلفی از کشاورزی خراسان و ماوراءالنهر متأثر از تحولات سیاسی دورة تیموریان بوده است. ترغیب به آبادسازی اراضی در کنار اجرای طرحهای احیای اراضی در چندین ولایت، احداث و یا بازسازی شبکههای آبیاری و نیز اجرای مدیریت کارآمد در نظام زمینداری منطقه، در زمرة این تأثیرات است. کاربست فنون عملی در زراعت و باغداری موجب رونق در تولید محصولات زراعی و باغی گردید. علیرغم رونق مذکور، به سبب برخی تحولات سیاسی- اجتماعی و نیز اخذ مالیاتهای نامتعارف در برهههایی از این دوره، وضعیت زندگی زارعان ناخوشایند گزارش شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
تیموریان؛ خراسان و ماوراءالنهر؛ کشاورزی؛ باغداری | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A Study of the Agricutural Status of Khorasan and Transoxiana During the Timurid Era | ||
نویسندگان [English] | ||
Shahram Farahnaki1؛ Jamshid Norouzi2؛ Houshang Khosrobeigi2؛ Shahram Yousefifar3 | ||
چکیده [English] | ||
The present paper examines some aspects of Khorasan and Transoxiana agricultural situation. This study includes the time period between the rise of the Timurid reign and the end of sultan Husayn Bayqara’s rule. The issue which is explored in the current study is the degree of the influence the political changes of the Timurid era had on the agricultural developments of Khorasan province and Transoxiana. This study, through application of descriptive-analytic approach and based on the data extracted from the existing sources, explores the issue under investigation. The present research demonstrates that various aspects of the agricultural situation of Khorasan and Transoxiana have been influenced by the political developments of the Timurid empire. To encourage the improvement of the areas along with the performance of lands re-cultivation projects in various regions, establishment or rebuilding of the irrigation networks and the performance of the efficient management in landownership rules and regulations of the region are among the said effects. To apply practical techniques in cultivation and gardening caused the promotion in producing farming and gardening products. Despite this promotion, due to some political and social developments and taking unreal taxes in that period of time, the farmers’ living status has been reported in a poverty level. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
The Timurids, Khorasan and Transoxiana, Agriculture, gardening | ||
مراجع | ||
آکا، اسماعیل (1390). تیموریان، ترجمة اکبر صبوری. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. ابن شهاب یزدی، تاج الدین حسن (1987م). جامعالتواریخ حسنی. به کوشش حسین مدرسی طباطبایی و ایرج افشار. کراچی: دانشگاه کراچی. ابن عربشاه، احمدبن محمد (1386). عجائبالمقدور فی اخبار تیمور یا زندگی شگفتآور تیمور. ترجمة محمدعلی نجاتی. چاپ هفتم. تهران: علمی و فرهنگی. ابونصری هروی، قاسم بن یوسف (1346). ارشادالزراعه. به اهتمام محمد مشیری. تهران: دانشگاه تهران. ـــــ (1386). رساله طریق قسمت آب قلب. تصحیح مایل هروی. چاپ دوم. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. اسناد و مکاتبات تاریخی ایران «از تیمور تا شاه اسماعیل» (1356). گردآورنده عبدالحسین نوایی. تهران: بنگاه ترجمة و نشر کتاب. بابر، ظهیرالدین (1308ق). بابـرنامه. ترجمة عبدالرحیم خان خانان. بمبئی: بیجا. بارتولد، واسیلی ولادیمیرویچ (1336). الغبیگ و زمان وی. ترجمة حسین احمدیپور. تبریز: کتابفروشی چهر. ـــــــــ (1350). آبیاری در ترکستان. ترجمة کریم کشاورز. تهران: دانشگاه تهران. ــــــــ (1360). میرعلیشیر نوایی. ترجمة پوهاند میرحسین شاه. کابل: وزرات اطلاعات و کلتور. بوآ، ل (1343) تمدن تیموریان. مترجم باقر امیرخانی. نشریه دانشکده ادبیات. دانشگاه تبریز. س 16. ش 68. 65-80. بیرجندی، عبدالعلی (1387). معرفت فلاحت. به کوشش ایرج افشار. تهران: میراث مکتوب. پیگولوسکایا و دیگران (1353). تاریخ ایران. ترجمة کریم کشاورز. چاپ سوم. تهران: پیام. جامی، نورالدین عبدالرحمان (1341). دیوان کامل. ویرایش هاشم رضی. تهران: پیروز. ــــــــ (1375). مثنوی هفت اورنگ. تصحیح مرتضی مدرس گیلانی. تهران: مهتاب. ــــــــ (1378). نامهها و منشآت. تصحیح عصامالدین اورونبایف و اسرار رحمانف. تهران: میراث مکتوب. جزینی، اعظم (1389). بررسی وضعیت مالکیت و مناسبات ارضی در دوره تیموری. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان. حافظ ابرو، شهابالدین عبدالله (1349). جغرافیای حافظ ابرو قسمت ربع خراسان «هرات». به کوشش مایل هروی. تهران: بنیاد فرهنگ ایران. ــــــــ (1370). جغرافیای تاریخی خراسان در تاریخ حافظ ابرو. تصحیح غلامرضا ورهرام. تهران: اطلاعات. ــــــــ (1380). زبدة التواریخ. تصحیح کمال حاج سیدجوادی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. 4ج. حاکم نیشابوری، ابوعبدالله (1375). تاریخ نیشابور. ترجمة محمدبن حسین خلیفه نیشابوری. تصحیح شفیعی کدکنی. تهران: آگه. حسینیتربتی، ابوطالب (1342). تزوکات تیموری. تهران: کتابفروشی اسدی. خواندمیر، غیاث الدین بن همام الدین (1333). حبیبالسیر. زیر نظر محمد دبیر سیاقی. تهران: کتابفروشی خیام. ــــــــ (1355). دستورالوزراء. تصحیح سعید نفیسی. تهران: اقبال. ــــــــ (1372). خاتمه خلاصه الأخبار فی اخبار الأخیار. تصحیح میرهاشم محدث. تهران: رسا. ــــــــ (1378). مکارم اخلاق. تصحیح محمداکبر عشیق. تهران: میراث مکتوب. ــــــــ . نامة نامی. نسخة خطی. کتابخانة مرکزی دانشگاه تهران. 3411. در معرفت بعضی امور فلاحت (1359). تصحیح احمدرضا یاوری. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. دهخدا، علیاکبر (1365). لغتنامه. تهران: مؤسسة لغتنامة دهخدا. رحمتی، محسن (1394). «اوضاع اقتصادی خراسان در عهد سلطان ابوسعید گورکان»، پژوهشنامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، س4، ش2، 73-92. رحمتی، محسن؛ یوسفوند، فاطمه (1392). «سلطان حسین بایقرا و حیات اقتصادی خراسان»، تاریخنامه ایران بعد از اسلام. دانشگاه تبریز، س 4، ش 7، 79-99. رفیعی، امیر تیمور (1386). «سیری در اوضاع اقتصادی خراسان بزرگ در عهد تیموری»، فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ. دانشگاه آزاد اسلامی واحد محلات، س 2، ش6، 61-84. ـــــــــ (1388) «سیورغال در عهد ایلخانی و تیموری»، فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ. دانشگاه آزاد اسلامی واحد محلات، س 4، ش 12، 45-64. رویمر، هانسروبرت (1380). ایران در راه عصر جدید «تاریخ ایران از 1350 تا 1750». ترجمة آذر آهنچی. تهران: دانشگاه تهران. رویمر، هانسروبرت و دیگران (1378). تاریخ تیموریان. ترجمة یعقوب آژند. تهران: جامی. زمچیاسفزاری، معین الدین محمد (1338). روضات الجنات فی اوصاف مدینه هرات. تصحیح محمدکاظم امام. تهران: دانشگاه تهران. 2ج. ـــــــ . منشآت. نسخة خطی. کتابخانة مجلس شورای اسلامی. 13718. سمرقندی، دولتشاه (1337). تذکرۃ الشعرا. تصحیح محمد عباسی. تهران: کتابفروشی بارانی. سمرقندی، کمالالدین عبدالرزاق (1383). مطلع السعدین و مجمع البحرین. تصحیح عبدالحسین نوایی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. سیدی، مهدی و دیگران (1386). مسجد و موقوفات گوهرشاد. قم: کومه. شهاب منشی، محمدبن علی بن جمال الاسلام (1356). همایوننامه. به اهتمام رکنالدین همایونفرخ. تهران: دانشگاه ملی. فراهانی منفرد، مهدی (1381). پیوند سیاست و فرهنگ در عصر زوال تیموریان و ظهور صفویان. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. کلاویخو، روی گونسالس (1384). سفرنامه کلاویخو. ترجمة مسعود رجب نیا. چاپ پنجم. تهران: علمی و فرهنگی. لمبتون، آن کاترین (1377). مالک و زراع در ایران. ترجمة منوچهر امیری. چاپ چهارم. تهران: علمی و فرهنگی. ــــــــ (1382). تداوم و تحول در تاریخ میانه ایران. ترجمة یعقوب آژند. چاپ دوم. تهران: نشر نی. معظمی گودرزی، پروین (1377). قرقیزستان. تهران: وزرات امور خارجه. مهماننواز، محمود؛ شفیعی، قاسم. «نقش مالیاتها در نظام مالی تیموریان»http://rasekhoon.net, 2016/12/10. میرجعفری، حسین (1381). تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی اقتصادی و فرهنگی ایران در دوره تیموریان و ترکمانان. تهران: سمت، چاپ سوم. اصفهان: دانشگاه اصفهان. میرخواند، محمدبن خاوندشاه (1380). تاریخ روضـﺔ الصفا فی سیرة الأنبیاء و الملوک و الخلفاء. جلد 6. تصحیح و تحشیه جمشید کیانفر. تهران: اساطیر. نظامی، نظامالدین عبدالواسع (1357). منشأ الأنشاء. جلد 1. به کوشش رکنالدین همایونفرخ. تهران: دانشگاه ملی. واله اصفهانی، محمدیوسف (1379). خلد برین. به کوشش میرهاشم محدث. تهران: میراث مکتوب. هینتس، والتر (1368). اوزان و مقیاسها در اسلام. ترجمة غلامرضا ورهرام. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. یزدی، شرفالدین علی (1387). ظفرنامه، تصحیح سعید میرمحمد صادق و عبدالحسین نوایی. تهران: کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. 2ج. یوسفاهل، جلال الدین (1358). فـرائد غیاثی. به کوشش حشمت مؤید. تهران: بنیاد فرهنگ ایران. Subtelny, Maria E (2007). Timurids in Transition. LEIDEN. BOSTON: BRILL. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,757 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,552 |