پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شمارهها | 1,104 |
| تعداد مقالات | 9,451 |
| تعداد مشاهده مقاله | 17,045,803 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,951,372 |
ایران در زیر چتر حاکمیت طبیعی (مطالعه موردی عصر پهلوی دوم) | ||
| پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی | ||
| مقاله 7، دوره 11، شماره 42، فروردین 1400، صفحه 184-155 اصل مقاله (451.15 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/egdr.2019.47664.5297 | ||
| نویسندگان | ||
| سلمان قاراخانی1؛ محسن رنانی* 2؛ زهرا کریمی3؛ فرشاد مؤمنی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری، دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان | ||
| 2استاد اقتصاد، دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان، | ||
| 3دانشیار اقتصاد، دانشکده اقتصاد دانشگاه مازندران | ||
| 4دانشیار اقتصاد، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی | ||
| چکیده | ||
| اندیشمندان و نظریهپردازان توسعه در ارتباط با عدم همگرایی مسیر توسعه جوامع گوناگون، نظریات متنوعی را مطرح ساختهاند. در همین راستا نورث به عنوان یکی از نهادگرایان جدید به نحوه گذار از نظامهای اجتماعی با دسترسی محدود (حاکمیت طبیعی) به سمت نظامهای با دسترسی باز با تأکید بر مسئله خشونت پرداخته است. در این مقاله سعی شده است موانع نهادی گذار از حاکمیت طبیعی کشور ایران در دوران پهلوی دوم مورد واکاوی قرار گیرد؛ بنابراین با استفاده از شاخص الماس حکمرانی، روایتی تحلیلی حول عناصری نظیر نهادهای سیاسی رسمی، نهادهای اقتصادی رسمی، فرادستان داخلی اصلی و منابع رانتی در طول این دوران عرضه خواهد شد. در همین راستا برهه زمانی مورد مطالعه به دو دوره نظم با دسترسی محدود شکننده و پایه تقسیم شده و با استفاده از شاخص الماس حکمرانی، تعامل میان اعضای ائتلاف حاکم مورد واکاوی قرار میگیرد. شواهد تاریخی حاکی از آن است که با وجود اینکه کشور ایران در طول این دوران شرایط با نظم دسترسی پایه را تجربه نموده است؛ اما مسئله اصلی این است که نه تنها کشور به سمت جامعه با دسترسی باز حرکت نکرده، بلکه پس از تجربه یک دوره نظم اجتماعی با دسترسی پایه به نظم با دسترسی محدود شکننده و در نهایت هرج و مرج منتهی شده است. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که عدم شکلگیری ائتلاف میان فرادستان، سلطه روابط شخصی بر تمامی امور و توزیع رانت به صورت نامولد در زیر سایه افزایش درآمدهای نفتی و کمکهای خارجی، منجر به آن شده است که کشور همواره در معرض خشونت قرار گیرد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| حاکمیت طبیعی؛ نظم با دسترسی محدود شکننده؛ نظم با دسترسی محدود پایه؛ شاخص الماس حکمرانی؛ ائتلاف حاکم | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Iran with Natural State (Case Study of Pahlavi II) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Salman Gharakhani1؛ Mohsen Renani2؛ Zahra Karimi3؛ Farshad Momeni4 | ||
| 1Ph.D. Student of Economics, University of Isfahan, Iran | ||
| 2استاد اقتصاد، دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان، | ||
| 3Associate Professor of Economics, University of Mazandaran, Mazandaran, Iran | ||
| 4Associate Professor of Economics, University of Allameh Tabatabaee, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The thinkers and theorists in development have proposed various theories on the non-convergent path of development in different societies. In line with this, as one of new institutionalists North studied the transition from Limited Access Order (LAO) (i.e., Natural State) to Open Access Order (OAO) by emphasizing the violence concept. In this paper, it is tried to investigate the institutional barriers to Iran's transition from the Natural State (NS) during the second Pahlavi era; therefore, an analytic narrative is presented about elements such as the official political institutions, formal economic institutions, major domestic superordinates and the rent resources during this period using the Governance Diamond Index (GDI). Hence, this time span is divided into two different periods, namely Fragile Limited Access Order (FLAO) and Basic Limited Access Order (BLAO), and the interaction among ruling coalition members is studied using GDI. Although Iran experienced BLAO in this period, the historical evidence shows the major issue was that this country not only did not move toward OAO, its conditions even led to FLAO and eventually chaos after undergoing a period of BLAO. The results of this study illustrate that the country was exposed to continuous violence due to lack of a coalition among superordinates, the domination of personal relationships over all affairs, and the non-productive distribution of rents under the shadow of increased oil revenues and foreign aid. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Natural State, Fragile Limited Access Order, Basic limited Access Order, Governance Diamond Index, Ruling coalition | ||
| مراجع | ||
|
آبراهامیان، یراوند (1377). "ایران بین دو انقلاب". ترجمه احمد گل محمدی و محمدابراهیم فتاحی، تهران: نشر نی. ازغندی، علیرضا (1385). "ناکارآمدی نخبگان سیاسی ایران بین دو انقلاب". تهران: نشر قومس. اشرف، احمد (1372). "زمینه اجتماعی سنت گرایی و تجدد خواهی". مجله ایران نامه، شماره 42، 184-163. اشرف، احمد (1383). "از انقلاب سفید تا انقلاب اسلامی". ترجمه محمدسالار کسرایی، مجله پژوهشنامه متین، شماره 22، 142- 109. اشرف، احمد و بنوعزیزی، علی (1372). "طبقات اجتماعی در دوره پهلوی". ترجمه عماد افروغ، مجله راهبرد، شماره 2، 126-102. بوستاک، فرانسیس و جونز، جفری (1395). "برنامهریزی و قدرت در ایران: ابوالحسن ابتهاج و توسعه اقتصادی زیر سلطه شاه". ترجمه مهدی پازوکی و علی حبیبی. تهران: نشر کویر. جعفری صمیمی، احمد؛ محمدی، مهدی و صیادزاده، علی (1386) "روش شناسی اقتصاد نهادگرا". مجله دانشکده علوم انسانی دانشگاه سمنان، شماره 18، 88-75. خرمی، آزاده و کریمی موغاری، زهرا (1394). "بررسی عملکرد اقتصادی ایران در عصر صفوی و مقایسه آن با اروپای قرن 17 با رویکرد نهادی". فصلنامه برنامهریزی و بودجه، دوره 20، شماره 2، 180-143. دهباشی، حسین (1393). "اقتصاد و امینت: تاریخ شفاهی، زندگی و آثار علینقی عالیخانی". تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. دیگار، ژان پیر؛ هورکاد، برنار و ریشارک، یان (1378). "ایران در قرن بیستم: بررسی اوضاع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در یکصد سال اخیر". ترجمه، عبدالرضا هوشنگ مهدوی. تهران: نشر البرز. زمانی، رضا و مومنی، فرشاد (1392). "مطالعه فرایند توسعه اقتصادی ایران طی یکصد سال اخیر با استفاده از رهیافت نظم اجتماعی نورث، والیس و وینگاست". پایان نامه، دانشگاه علامه طباطبائی (ره). سردارنیا، خلیل الله (1386). "تبیین ساختارگرای سیاسی- اقتصادی از فساد اقتصادی در ایران- پهلوی دوم 57-1342." پژوهشنامه علوم سیاسی، شماره 6 (26)، 58-33. سوداگر، محمدرضا (1369). "رشد روابط سرمایه داری در ایران: (مرحله گسترش) 1357-1344 ". نشر فرزین. شاهدی، مظفر (1385). "پهلوی دوم و چالش امنیت ملی". مجله زمانه، شماره 52. فوران، جان (1378). "مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران از سال 1500 میلادی مطابق با 879 شمسی تا انقلاب". ترجمه احمد تدین. تهران: خدمات فرهنگی رسا. کاتوزیان، محمدعلی (1366). "اقتصاد سیاسی ایران: از مشروطیت تا پایان سلسله پهلوی". ترجمه محمدرضا نفیسی. ناشر: انتشارات مرکز. کاتوزیان، محمدعلی (1372). "استبداد، دموکراسی و نهضت ملی". تهران: نشر مرکز. کاتوزیان، محمدعلی (1378)، "مصدق و نبرد قدرت در ایران". تهران: خدمات فرهنگی رسا. کاتوزیان، محمدعلی (1380). "تضاد دولت و ملت: نظریه تاریخ و سیاست در ایران". تهران: نشر نی. کدی، نیکی (1369). "ریشههای انقلاب ایران". تهران: انتشارات قلم. کریمی موغاری، زهرا و خرمی، آزاده. (1394). "بررسی عملکرد اقتصادی ایران در عصر صفوی و مقایسه آن با اروپای قرن 17 با رویکرد نهادی". فصلنامه برنامهریزی و بودجه، دوره20، شماره 2، 180-143. کمالی، مسعود (1381). "جامعه مدنی، دولت و نوسازی در ایران معاصر". ترجمه کمال پولادی. تهران: نشر باز. متوسلی، محمود؛ سمیعی نسب، محمود؛ نیکونسبتی، علی و مشهدی احمد، محمود (1390). "تجدید حیات اقتصاد نهادی نگاهی به اندیشههای اقتصاددانان نهادی جدید". دانشگاه امام صادق(ع). مجیدی، عبدالمجید (1381). "خاطرات عبدالمجید مجیدی وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه (1356-1351)". تهران: نشر گام نو. مشهدی احمد، محمود (1394). "اقتصاد نهادگرا: مطالعه یک سنت هترودوکس در برابر ارتدوکس اقتصادی". ویرایش دوم. تهران: دانشگاه امام صادق (ع). مطلبی، مسعود (1386). "واکاوی علل مخالفت بازاریان با حکومت پهلوی". مجله زمانه، شماره 57، 70-61. مظفری، آیت (1387). "نقد و بررسی کتاب مناسبات روحانیت و دولت در ایران معاصر". دفتر نشر معارف، قم. مومنی، فرشاد و زمانی. (1392). "تحلیل الگوی توسعه ایران بین دو انقلاب مبتنی بر اقتصاد سیاسی و نظم اجتماعی". فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد، شماره 69. میرجلیلی، سیدحسین (1386). "آموزههای مکتب تاریخی برای تحلیل اقتصاد ایران". مجله پژوهشنامه اقتصادی، 43-74. میلانی، عباس (1380). "معمای هویدا". تهران: انتشارات اختران کتاب. میلانی، عباس (1392). "نگاهی به شاه". تورنتو: پرشین سیرکل. میلانی، محسن (1385). "شکلگیری انقلاب اسلامی از سلطنت پهلوی تا جمهوری اسلامی". ترجمه مجتبی عطارزاده. تهران: نشر گام نو. نایبپور، محمد (1385). " تحولات ارتش از عهد قاجار تا پایان سلسله پهلوی". مجله زمانه، شماره 52، 13-4. نصیری اقدم، علی (1391). "روش شناسی تحلیل نهادی مسائل اقتصادی". روش شناسی علوم انسانی،144-120" نورث، داگلاس سی (1395). "سیاست اقتصاد و مسائل توسعه در سایه خشونت". ترجمه محسن میردامادی و محمد حسین نعیمیپور. تهران: روزنه نورث، داگلاس سی (1385). "عملکرد اقتصادی در گذر زمان". ترجمه مهدی بینیاز، تهران: راهبرد یاس. نورث، داگلاس سی (1395). "سیاست اقتصاد و مسائل توسعه در سایه خشونت". ترجمه: میردامادی، محسن و نعیمیپور، محمد حسین، تهران: روزنه. نورث، داگلاس سی (1990). "نهادها، تغییرات نهادی و عملکرد اقتصادی". ترجمه محمدرضا معینی. تهران: انتشارات سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور. نورث، داگلاس سی؛ والاس، ژان جوزف و وینگاست، باری ار (1385). "چهارچوب مفهومی برای تفسیر تاریخ مکتوب بشری". ترجمة جعفر خیرخواهان، اقتصاد سیاسی تحول همهجانبه، شماره 3، 151-92. نورث، داگلاس، سی؛ والاس، ژان جوزف و وینگاست، باری ار (1396). "خشونت و نظمهای اجتماعی". ترجمه: خیرخواهان، جعفر و مجیدزاده، رضا، تهران: روزنه. Ashraf, A. (1971). “Iran, ImperiaIism, Class and Modernization from Above”. Ph.D. Dis Sertation, New School for Social Research.
Baldwin, G. (1967). “Planning and Development in Iran”. Baltimore, Md. The Johns Hopkins University Prees .
Elwell, S. )1955(. “E.A.Persian Oil". London, Lawrence and Wishart.
Katouzian, H. (1981). “The Political Econonmy of Modern Iran: 1926-1979”. New York: New New York University Press.
Lotz, J. (1950). “Problems and Proposal for the First Seven-Year Plan”. The Middle East Journal, 4(1), 5-102.
Mushtaq, H. K. (2013). “The Political Settlement, Growth and Technical Progress in Bangladesh”. DIIS Working Paper, 01, 33.
North, D. C., Wallis, J. J., Webb, S. B. & Weingast, B. R. (2013). “In the Shadow of Violence: Politics, Economics, and the Problems of Development”. Cambridge University Press.
North, D.C. (2005). “Understanding the Process of Economic Change”. Princeton University Press.
North, D. C. (1982). “Structure and Change in Economic History”. W.W. Norton & Company (NYC/London).
North, D. C. (1990). “Institutions, Institutional Change and Economic Performance”. Cambridge University Press.
North, D. C., Wallis, J. J., Weingast, B. R. (2009). “Violence and Social Orders”. A Conceptual Framework for Interpreting Recorded Human History". Cambridge University Press.
Roy, P. (2013). “The Political Economy of Growth Under Clientelism: an analysis of Gujarat, Tamil Nadu and Pakistan". PhD Thesis. SOAS, University of London.
You, J.S. (2014). “Land Reform, Inequality, and Corruption: A Comparative Historical Study of Korea, Taiwan, and the Philippines”. The Korean Journal of International Studies, 1-12, 191-224. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 889 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,069 |
||