پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,182 |
| تعداد مقالات | 10,171 |
| تعداد مشاهده مقاله | 19,112,465 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,248,468 |
از کرامت جاهلی تا کرامت قرآنی؛نشانه‌شناسی فرآیندهای گفتمانی «کرامت» در قرآن با تکیه بر الگوی تنشی | ||
| پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن | ||
| مقاله 3، دوره 1، شماره 2، فروردین 1392، صفحه 24-42 اصل مقاله (646.02 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| سید حسن سادات مصطفوی1؛ حمیدرضا شعیری2؛ هادی رهنما* 3 | ||
| 1استاد دانشگاه امام صادق علیه السلام | ||
| 2دانشیار دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 3استادیار دانشگاه پیام تور | ||
| چکیده | ||
| الگوی تنشی (tensive) که متعلّق به گستره نشانه‌شناسی پساگریماسی محسوب می‌شود، به سوی «فرآیند تولید و دریافت معنا» جهت یافته است. الگوی تنشی، دو بُعد بنیادین ادراک را به مثابه ابعاد و ظرفیّت‌های معناسازی در نظر می‌گیرد: بعد فشاره‌ای (درونی، احساسی) و بعد گستره‌ای (بیرونی، شناختی)، به مثابه ظرفیت‌های پیشامعنایی، به ترتیب معرِّف «سطح بیان» و «سطح محتوا» هستند. سطوح مشخصی از فشاره و گستره پیوند می‌یابند و در محل هم‌پیوندی آنها نشانه-معنا شکل می‌گیرد. ابعاد فشاره‌ای-گستره‌ای شاخص‌هایی کمّی و قابل سنجش‌اند و این ویژگی الگوی تنشی را به ابزاری دقیق در تحلیل فرآیند گفتمانی هر نشانه-معنا، از جمله نشانه-معناهای قرآنی، تبدیل می‌کند. در این مقاله، ضمن معرفی نشانه‌شناسی تنشی به حیطه مطالعات قرآنی ـ کوششی که نخستین گام در این مسیر است ـ از باب نمونه، فرآیندهای گفتمانی و صورت‌بندی نشانه-معنای کرامت در قرآن کریم، با تکیه بر الگوی تنشی مطالعه شده است. فرآیندهای گفتمانی کرامت انسانی در قرآن کریم، در دو سطح تنشی محقق شده است: در سطح نخست، شاکله کرامت پیشینی (در فرهنگ جاهلی) که ناظر به افراد دارا و متعلق به تباری خاص بوده، به چالش کشیده شده، «کرامت عام» انسانی با دو مؤلفه‌ی انتساب تبار همه انسان‌ها به آدم علیهالسلام به مثابه مخلوقِ برتری یافته بر فرشتگان، و برخورداری تمامی آدمیان از نعمت‌های خداوند، صورت‌بندی شده است. در سطح دوم تنشی، «کرامت خاص» انسانی در پیوند با ایمان و عمل صالح انسان صورت‌بندی شده است. این کرامتِ عند الله است که تنها مؤمنان و پرهیزکاران به آن دست می‌یابند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قرآن؛ نشانه‌شناسی؛ الگوی تنشی؛ دلالت؛ گفتمان؛ نشانه-معنا؛ کرامت؛ انسان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Tensive Semiotics of "Kiramat" (dignity) in the Quranic Discourse | ||
| نویسندگان [English] | ||
| seyyed hassan sadat mostafavi1؛ Hamid reza shoeiri2؛ Hadi Rahnama3 | ||
| چکیده [English] | ||
| The tensive model is an analytical tool used in post-Greimasian semiotics. In the tensive model, any given value is constituted by combining two "valencies" (dimensions): intensity and extent (range). Extent is the range over which intensity applies; it corresponds to quantity, variety, and the spatial or temporal range of phenomena. Intensity and extent are each subject to variation on a continuous scale from zero to the maximum (or even infinity). The tensive model is generally represented visually by a graph: intensity is placed on the ordinate, and extent on the abscissa. On this graph, any given phenomenon may occupy one or more positions. Two types of correlation exist between intensity and extent. The correlation is said to be converse, or direct, if (1) an increase in one of the two valencies is accompanied by an increase in the other and (2) a decrease in one valency leads to a decrease in the other. The correlation is said to be inverse if an increase in one of the two valencies is accompanied by a decrease in the other, and vice versa. In this paper, for the first time, we used tensive semiotics in the analysis of the Quranic discourse, through the analysis of "Kiramat" (dignity) in the Holy Quran. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Quran, Semiotics, Tensive Model, Implication, Discourse, Keramat (dignity), Human | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,647 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,223 |
||