پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 40 |
| تعداد شماره‌ها | 1,019 |
| تعداد مقالات | 8,736 |
| تعداد مشاهده مقاله | 15,580,337 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 10,888,276 |
واکاوی ابعاد پنهان سکونت با رویکردی معناشناسانه در مسکن اجتماعی، مطالعه موردی: سکونتگاه های مسکن اجتماعی در همدان | ||
| برنامه ریزی توسعه کالبدی | ||
| دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 29، خرداد 1402، صفحه 15-40 اصل مقاله (2.54 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/psp.2023.63480.2591 | ||
| نویسندگان | ||
| شیما اسلام پور1؛ سعید میررریاحی* 2؛ سوزان حبیب3 | ||
| 1دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد پروفسور حسابی، دانشگاه آزاد اسلامی، تفرش، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه معماری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
| 3استادیار گروه معماری، واحد پروفسور حسابی، دانشگاه آزاد اسلامی، تفرش، ایران. | ||
| چکیده | ||
| مسکن اجتماعی در سالهای اخیر بهدنبال افزایش جمعیت و مهاجرت به شهرها، به عنوان یکی از راههای پاسخگویى به نیاز مسکن مطرح شده است. از آنجا که در ایران مسکن اجتماعی، تجربهای کم و بیش جدید محسوب میشود، در این راستا تحقق امر سکونت، بهدلیل گسترش روزافزون چنین مسکنهایی در شهرها، ضرورى بهنظر مىرسد، تا بتوان پایههاى علمى روشنى در طراحی و در مطابقت با نیازهای انسان ایجاد نمود. هدف مقاله حاضر در بخش اول تبیین ابعاد پنهان سکونت مطابق با نیازهای انسان با رویکردی معناشناسانه و در بخش دوم واکاوی ابعاد پنهان سکونت بهطور جامع در مسکن اجتماعی شهر همدان بهمنظور دستیابی به سیاستهای طراحی و اجرایی، در جهت ارتقاء کیفیت اینگونه از مسکن است. این مقاله بهروش آمیخته و با بهرهگیری از روش تحلیل محتوا، با رویکردی معناشناسانه و در حوزه معماری انجام شده است. بخش اول دادهها بصورت کیفی با استفاده از مصاحبه و در بخش دوم از طریق روش کمی انجام شده است. در این ارتباط ابتدا با تکیه بر اسناد کتابخانهای، به مطالعه مفاهیم، نظریههای مرتبط با مفهوم سکونت و تحقق ابعاد وجودی انسان در مکان پرداخته شده است. در ادامه، دادهها در بخش اول، با استفاده از کدگذاری، تحلیل شدهاند. در بخش دوم، دادههای بهدست آمده در بخش اول، بهصورت پرسشنامه درآمده و با استفاده از نرمافزار SPSS و روشهای آماری همچون آزمون تی، فریدمن و تحلیل عاملی مورد ارزیابی قرار گرفتهاند. با توجه به مطالعات انجام شده، چهار بعد شامل کالبدی- فضایی، اجتماعی- فرهنگی، ادراکی- زیباشناختی و زیستمحیطی، ابعاد پنهان سکونت، هر کدام اشاره به بعدی از وجود انسان و در مطابقت با نیازهای او قرار دارند. در بین ابعاد یافت شده، برای انسان بعد اجتماعی- فرهنگی در درجه اول نسبت به سایر ابعاد، در دستیابی به مفهوم سکونت در مسکن تأثیر دارد. پس از آن به ترتیب ابعاد کالبدی- ساختاری، زیستمحیطی و نهایتاً ادراکی- زیباشناختی در درجات بعدی قرار دارند، لذا در این راستا میتوان با ارائه راهکارهایی در طراحی، متناسب با هر بعد، موجب ارتقاء کیفی، تحقق سکونت واقعی و آرامش انسان در چنین سکونتگاههایی شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ابعاد وجودی؛ انسان؛ سکونت؛ شهر همدان؛ مسکن اجتماعی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Exploring the Hidden Aspects of Dwelling with a Semantic Approach in Social Housing (Case Study: Social Housing Settlements in Hamedan) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Shima Eslampour1؛ Saiid MirRiahi2؛ Susan Habib3 | ||
| 1Ph.D. Student in Architecture, Department of Architecture, Professor Hesabi Branch, Islamic Azad University,Tafresh, Iran. | ||
| 2Associate professor, Department of Architecture, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran. | ||
| 3Assistant Professor, Department of Architecture, Professor Hesabi Branch, Islamic Azad University, Tafresh, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| In recent years, following the increase in population and migration to cities, social housing has been proposed as one of the ways to respond to housing needs. Since social housing is considered a new experience in Iran, the study of housing seems necessary due to the ever-increasing expansion of such housing in cities. With this work, clear scientific foundations can be created in the design of social housing in accordance with human needs. The purpose of this article in the first part is to explain the dimensions of hidden housing in accordance with human needs with a semantic approach and in the second part to comprehensively analyze the dimensions of hidden housing in the social housing of Hamadan city in order to achieve design and implementation policies to improve the quality of housing. The present study was conducted in the field of architecture using a combined method and using content analysis, with a semantic approach. The first part of the data was collected qualitatively using interviews and the second part was collected through a quantitative method. First, based on the documents, the concepts and theories related to living and realizing the dimensions of human existence in the place were studied. Then, the data have been analyzed in the first part, using coding. In the second part, the data obtained in the first part were put into a questionnaire and evaluated using SPSS software and statistical methods such as t-test, Friedman and factor analysis. According to the studies, four dimensions including physical-spatial, social-cultural, perceptual-aesthetic and ecological-environmental dimensions are in accordance with human needs. Among the dimensions mentioned, the socio-cultural dimension is more important than other dimensions in achieving the concept of living in housing. After that, physical-structural, environmental and finally perceptual-aesthetic dimensions are in the next levels, respectively. Therefore, it is possible to improve the quality, realize real human habitation and peace in such settlements by providing solutions in design, according to each dimension. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Existential Dimensions, Human, Residence, Hamadan City, Social Housing | ||
| مراجع | ||
|
آقالطیفی، آزاده و حجت، عیسی (1397). بررسی تأثیرپذیری مفهوم خانه از تحولات کالبدی آن در دوران معاصر در شهر تهران. فصلنامه هنرهای زیبا،23(4)، 54-41.
آصفی، مازیار و ایمانی، الناز (1395). بازتعریف الگوهای طراحی مسکن مطلوب ایرانی- اسلامی معاصر با ارزیابی کیفی خانههای سنتی. فصلنامه پژوهشهای معماری اسلامی، 4 (2)، 75-56.
احمدی، سارا و حبیبی، میترا (1398). بازشناسی مفهوم سکونت در سکونتگاههای خودانگیخته مبتنی بر تجارب جهانی. فصلنامه معماری و شهرسازی، 29(4)، 84-59.
اعتمادیپور، مرضیه (1400). تحلیل معنا در معماری مسکن سنتی ایرانی با تأکید بر نقش نشانهها. فصلنامه پژوهشهای معماری اسلامی، 9(4)، 106-95.
امینپور، احمد، مدنی، رامین، حیاتی، حامد و دلداده، محمدعلی (1394). بازشناسی مفاهیم مسکن و سکونت براساس آموزههای اسلامی. فصلنامه مدیریت شهری، 14(40)،59-47.
ایلیکا، شاهین، منصوری، بهروز، نصیرسلامی، محمدرضا و صارمی، علی اکبر (1394). تبیین مفهوم مسکن و سکونت در رویکرد پدیدارشناسی و رهیافت پارادایمهای فرهنگی زیستی. فصلنامه مدیریت شهری، 39(14)،188-165.
بمانیان، محمدرضا و عظیمی، فاطمه (1389). انعکاس معانی مبعث از جهانبینی اسلامی در طراحی معماری. فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 1(2)، 48-39.
توکلی، نیکی و ماجدی، حمید (1392). عملکرد محیطهاى سبز و طبیعى در ارتقاء سلامت روحى- روانى انسان. فصلنامه هویت شهر، 7(13)، 33-23.
حجازی، مهرداد و مهدیزاده‌سراج، فاطمه (1393). رابطه معنا، زیبایی، شکل و سازه در معماری دوران اسلامی. فصلنامه پژوهشهای معماری اسلامی، 1(2)، 22-7.
حمزهنژاد، مهدی و دشتی، مینا (1395). بررسی خانههای سنتی ایران از منظر پدیدارشناسان و سنتگرایان معنوی. فصلنامه نقش جهان،6(2)، 35-24.
دزفولی، مریم و نقیزاده، محمد (1393). طراحی فضای شهری بهمنظور ارتقاء تعاملات اجتماعی. فصلنامه هویت شهر، 8(17)، 24-15.
دهخدا، علیاکبر (1377). لغتنامه دهخدا، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
رئیسی، محمدمنان و نقرهکار، عبدالحمید (1397). معناشناسی در آثار معماری از منظر اسلامی. فصلنامه نقش جهان، 8(4)، 266-260.
سبحانی تبریزی، جعفر (1383). منشور جاوید، جلد چهارم. قم: مؤسسه امام صادق (ع).
سقایی، محسن، مؤذنی، احمد و ثناییراد، امیر (1398). ارزیابی مسکن اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در تأمین مسکن گروههای کمدرآمد. فصلنامه جغرافیا،17(63)، 195-179.
سلطانی، زهرا و وارثی، حمیدرضا (1396). تحلیلی بر رضایتمندی ساکنان از مسکنهای اجتماعی اجاره به شرط تملیک. فصلنامه برنامهریزی فضایی،7(3)، 127-93.
صدریکیا، سمیه، بمانیان، محمدرضا و پورمند، حسنعلی (1398). مطالعه تطبیقی کارکردهای تمثیل با رویکرد بیان معنا در معماری ایرانی. فصلنامه معماری و شهرسازی آرمانشهر،12(29)، 98-81.
عبدلی سلطان احمدی، جواد، پاشوی، قاسم و فراست محمدی، معصومه (1392). بررسی مؤلفههای نیازهای معنوی از دیدگاه اسلام. فصلنامه مطالعات اسلام و روانشناسی، 7(12)، 36-7.
علیالحسابی، مهران و کرانی، نعیمه (1392). عوامل تأثیرگذار بر تحول مسکن از گذشته تا آینده. فصلنامه مسکن و محیط روستا، 32(141)،36-19.
قرآن مجید (1376)، ترجمه مهدی الهی قمشهای، تهران: پیراسته.
کبیری سامانی، علی، ملکوتی، علیرضا و یادگاری، زهره (1395). بازشناسی معنی خانه در قرآن. فصلنامه باغ نظر، 13(45)، 76-61.
کریمی، مهسا، حجت، عیسی و شهبازیچگنی، بهروز (1397). جستار در چگونگی پیوند ساکن و مسکن. فصلنامه باغ نظر، 15(61)، 16-5.
کوچکیان، مسعود، آیوازیان، سیمون، دیبا، داراب و نوروزبرازجانی، ویدا (1396). بازتعریف مفهوم مسکن و سکونت بر اساس مؤلفههای اقتصادی و اجتماعی. فصلنامه مدیریت شهری،16(49)،286-263.
مسعودیراد، ماندانا، ابراهیمزاده، عیسی و رفیعیان، مجتبی (1394). سنجش پایداری مسکن در سیاستهای مسکن اجتماعی ایران. فصلنامه پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری، 3(4)، 465-447.
مظفر، فرهنگ، نقرهکار، عبدالحمید،حمزهنژاد، مهدی و معینمهر، صدیقه (1396). معناشناسی حیات و سرزندگی در آموزههای اسلامی و بررسی تأثیر آن در محله. فصلنامه پژوهشهای معماری اسلامی،5(1)، 33-18.
مفیدی شمیرانی، مجید، کامرانکسمایی، حدیثه و مفیدی، محمدرضا (1395).مسکن اجتماعی: تبلور هویت، فرهنگ پایداری. تهران: مؤسسه علم معمار رویال.
معماریان، غلامحسین (1393)، سیری در مبانی نظری معماری، چاپ نهم. تهران: انتشارات سیمای دانش.
معین، محمد (1362)، فرهنگ فارسی، جلد چهارم، تهران: انتشارات سپهر
مهدینژاد، جمالالدین، عظمتی، حمیدرضا و صادقی حبیبآباد، علی (1397). بررسی و بازخوانی مؤلفههای مؤثر بر ارتقاء حس معنویت در معماری. فصلنامه معماری شهر پایدار، 6(1)، 78-61.
نصرتپور، دریا، انصاری، مجتبی و پورمند، حسنعلی (1399). تبیین نقش ادراکات حسی در میزان خاطره انگیزی میدانهای شهری. فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، 12(44)، 65-47.
نقرهکار، عبدالحمید، مظفر، فرهنگ و تقدیر، سمانه (1393). بررسی قابلیتهای فضای معماری برای ایجاد بستر پاسخگویی به نیازهای انسان از منظر اسلام. فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 5(15)،34-21.
نقرهکار، عبدالحمید و رئیسی، محمدمنان (1390). تحلیل نشانهشناختی سامانه مسکن ایرانی بر پایه ارتباط لایههای متن/ مسکن. فصلنامه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، 3 (46)، 14-5.
وحدت، سلمان، کریمیمشاور، مهرداد و بخشی بالکانلو، عادل (1396). تحلیل فضایی مکانی عوامل مؤثر در ایجاد معنای مکان از دیدگاه کاربران. فصلنامه آمایش جغرافیایی فضا، 7(26)، 144-129.
وزیریزاده، علیرضا (1397). تفاوت نظام مسکن در کشورهای درحال توسعه با تجارب اروپایی، با تأکید بر بازتعریف مفهوم و نقش مسکن اجتماعی در برآوردن نیاز مسکن اقشار کم درآمد. فصلنامه نامه معماری و شهرسازی،10(20)، 68-49.
Amirjani,Rahmatollah. (2020).The History of Social Housing: An Ongoing Story. Univerdity Canberra Publication. Heidegger, Martin. (1976). The Concept of Time. (Translated from English to Persian by A. Abdollahi). Tehran: Nashr Markaz Publication. Norberg-Schulz, Christian. (1984). The Concept Of Dwelling: On the Way to Figurative Architecture. (Translated from English to Persian by MAmir Yarahmadi). Tehran: Agah Publication. Rapoport, A. (1982).The meaning of the built environment, a nonverbal communication approach. (Translated from English to Persian by F. Habib). Tehran: Pardazesh & Barnamehrizi Shahri Publication. Strauss, A. L & Corbin, J .(1998). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. (B.Mohammadi, Trans).Tehran: Pajoheshgah Oloum Ensani Publication. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 82 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 116 |
||